ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Kunstenaars

Stankova, Julia

   Julia Stankova

Levensloop
Ik ben in 1954 in Bulgarije geboren. Na twaalf jaar als mijningenieur te hebben gewerkt, heb ik in 1990 mijn baan opgegeven om me geheel te wijden aan het schilderen. Gelukkig viel dit belangrijke keerpunt in mijn persoonlijke leven samen met het einde van het totalitaire regime in mijn land. In de tijd van het communisme zou het me niet zijn toegestaan om mijn artistieke interpretaties van bijbelse gebeurtenissen ten toon te stellen. Ook had de theologische faculteit van de universiteit van Sofia inmiddels haar poorten geopend voor vrouwen en werd ik toegelaten om er te studeren. Op die manier behaalde ik een tweede graad in de theologie in 2000.
 
 
In mijn artistieke werk ontwikkelde ik geleidelijk mijn eigen manier van schilderen op hout gebaseerd op de schildertechnieken van de Byzantijnse meesters. De afgelopen twintig jaar heb ik dertig solotentoonstellingen gehad in Bulgarije, Macedonië, Griekenland, Nederland en Frankrijk. Ik publiceer regelmatig (essays, gedichten, theologische analyses, artikelen over kunst) in Bulgaarse literaire kranten en magazines. Ik ben getrouwd en heb twee dochters en twee kleinkinderen. Ik werk en leef in Sofia.
 
Mijn kunst en mijn geloof
In mijn jeugd keek ik vaak naar de fresco’s in de kleine kerk in het dorp van mijn grootouders. De tedere omarming van de moeder van God die was afgebeeld op de altaarwand herinnerde mij aan mijn eigen moeder, die ik miste. Ik probeerde haar afwezigheid te compenseren door de icoon van de maagd en het kind met olieverf op triplex na te maken (materialen die ik toevallig in het huis van mijn grootouders vond).
 
Vele jaren later, toen ik mijn ziel bijna verloren had, begon ik het Nieuwe Testament te lezen en ontdekte ik laag voor laag de betekenis van de bijbelse gebeurtenissen. Terwijl ik me vertrouwd maakte met het onderwijs van Jezus, werd mijn eigen persoonlijkheid steeds meer aan het licht gebracht. Dit proces was heel emotioneel en iedere stap in de verlichting van mijn ziel deed mij een nieuw beeld scheppen. Toen ik de genezing van de blindgeboren man schilderde, begon ook ik te zien. Ik kwam weer tot leven samen met Lazarus, ik nam plaats in de rij van apostelen die wachtten om door Christus de voeten te worden gewassen…. Op die manier genas Christus ook mij.
 
Ik mijn werk probeer ik emotioneel eerlijk te zijn voor Gods aangezicht en op die manier ook eerlijk te blijven naar de mensen toe met wie ik mijn schilderijen deel.
 
1. De genezing van de man met de onreine geest, 40 x 30 cm, mixed media op hout. Dit wonder van Jezus wordt niet begrepen door de mensen om hem heen. Zij zijn niet bereid om hun genezen broeder weer op te nemen in hun gemeenschap en het is niet duidelijk wat belangrijker voor hen is: dat hun varkens blijven leven of dat hun broeder genezen is. De man die bezeten was geweest smeekt Jezus daarom of hij met hem mee mag gaan, maar Jezus zegt hem in zijn dorp te blijven en iedereen van de genade van God te vertellen. Door dit wonder geneest Jezus niet alleen de lijdende man, maar herinnert hij de mensen ook aan een van de meest belangrijke geboden in Gods wet: Heb uw naaste lief als uzelf. 
 
2. Portret van Tomas, 45 x 65 cm, mixed media op hout. Tomas is de enige discipel die het nodig heeft om de wond van Jezus aan te raken, zoals een beeldhouwer zijn geloof gestalte geeft door middel van materie. Door zijn geloof te verbeelden schept hij in feite zijn eigen geestelijke gezicht. Op die manier bestaat hij tegelijkertijd in twee werelden, gescheiden door de Boom van de kennis van goed en kwaad. De aanwezigheid van Tomas in het Nieuwe Testament vormt de basis van het idee dat kunst een geestelijk pad kan zijn.
 
3. Het einde van de weg, 30 x 40 cm, mixed media op hout. Het is de taak van het lichaam om de ziel onbeschadigd bij de poort van het hemelse Jeruzalem te brengen – de plaats van hun uiteengaan. 
 
4. De zalving van Christus (Joh. 12:1-8), 60 x 40 cm, mixed media op doek. 
 
 
5. De gasten van Abraham, 30 x 40 cm, mixed media op hout.  
 
Publicaties
Mijn publicaties zijn te vinden in de Literary Forum krant, Ek magazine (culturele uitgave van het staatsbureau voor Bulgaren in het buitenland), Literary Balkans magazine en het elektronische tijdschrift Liternet.
 
Op het internet
 
Permanent
Mijn schilderijen worden permanent tentoongesteld in de Astry Gallerie, Sofia; Natalie Gallerie, Sofia en de kathedraal St Nedelja, Sofia.
 
Artikel
Voor een artikel in het Engels van Julia Stankova over haar eigen relatie tot de iconografie (het maken van iconen), klik hier