ArtWay

De veertigdagentijd herinnert mij eraan dat ik niet vast hoef te zitten in oude patronen van denken en handelen. Vernieuwing is mogelijk.

Kunstenaars

Prince, Steve - BM - Victoria Emily Jones

Steve Prince: Klaagmuur: lied voor Quin

And the Walls Came A-Tumblin’ Down

door Victoria Emily Jones

De bijbelse tweelingconcepten rechtvaardigheid (tzadeqah) en recht (mishpat) hebben mij altijd sterk aangesproken. Samengenomen komen ze overeen met het moderne idee van sociale gerechtigheid – gelijke behandeling voor alle rassen, standen en geslachten. ‘De Heer heeft recht en gerechtigheid lief,’ zingt David in Psalm 33:5. ‘Ik schenk dit land liefde, rechtvaardigheid en recht, want daar schep ik behagen in,’ zegt God in Jeremia 9:23. 

Als God recht en rechtvaardigheid liefheeft, dan zou zijn volk dat ook moeten doen. Waar ze afwezig zijn, zouden we ons tot het uiterste moeten inzetten om deze bijbelse waarden in ons dagelijks leven gestalte te geven. Een kunstenaar die zich hierop toelegt is Steve Prince, wiens linosnede Klaagmuur: lied voor Quin een intens verlangen weergeeft naar iets dat er nog niet is, maar er wel zou moeten zijn. Ze toont zeven individuen die al jammerend en klagend om een versterkte muur heen lopen.  Boven hen zien we twee bewaakte torens. Zoeklichten maken drie engelen zichtbaar, die boven het afgezette terrein vliegen. Een van hen lijkt net neergeschoten.

Prince laat ons diep binnenin de hoofdfiguren kijken, tot hun botten, bindweefsel en spieren aan toe, alsof hij zo de diepe bron van hun jammerklacht wil blootleggen. De zeven figuren leggen letterlijk hun ziel bloot, die in de gedaante van kleine spookfiguurtjes uit verschillende lichaamsdelen tevoorschijn komt, uit hun longen, armen, handen, mond en hart. Dit zijn geesten van recht die zij de wereld insturen en die zoveel kracht hebben dat er rechtsonder in de muur een scheur ontstaat.

Toen ik deze linosnede voor het eerst zag, moest ik onmiddellijk denken aan de zeven priesters, die in het boek Jozua rond de stadsmuur van Jericho marcheren. Ze blazen zeven keer op hun trompetten, wat samen met het geschreeuw van het leger van de Israëlieten de muur doet instorten. De zwarte slaven in het vooroorlogse Amerikaanse zuiden zagen in deze muur een symbool voor systematische onderdrukking. In spirituals als ‘Joshua Fought the Battle of Jericho’ baden ze voor een toekomst, waarin een einde zou komen aan deze onderdrukking.

John Lovell Jr. schrijft in zijn boek Black Song: The Forge and the Flame:

De muren van Jericho staan in een lange traditie waarin ze symbool staan voor ex-slaven die buiten Kanaän, hun beloofde land, werden gehouden. … Het zal alleen de meest naïeve lezer ontgaan dat wat Jozua deed steeds weer gedaan kan worden, waar het kwaad ook maar doorbroken moet worden. … Als de muren eenmaal omvergeworpen zijn, kunnen de ex-slaven de hoofdstad van Kanaän binnentrekken als vrije mensen in een vrij land.

Deze linoleumsnede verwijst verder nog naar de Klaagmuur in Jeruzalem, waar joden en ook christenen naartoe gaan om te bidden.

De kunstenaar vertelde me dat hij dit werk maakte toen hij hoorde dat zijn neef Quin, een zwarte Amerikaan, de gevangenis in moest voor een misdaad die hij niet had begaan. Dit maakte hem duidelijk dat het Amerikaanse rechtssysteem hard aan hervorming toe was – niet alleen vanwege de verkeerde uitspraken waardoor onschuldige mensen achter de tralies verdwijnen, maar ook vanwege het onvermogen om ex-gevangenen weer in de maatschappij te integreren.

Klaagmuur herinnert mij aan mijn christenplicht om een klaagzang aan te heffen en me bij de mars te voegen. Ook al is er veel mis in onze wereld, we hoeven het niet ontmoedigd op te geven, want God staat aan onze kant.

*******

Steve Prince: Klaagmuur: lied voor Quin2009, linosnede, 60 x 90 cm. Collectie van Victoria Emily Jones.

Steve Prince is kunstenaar, docent en evangelist. Hij maakt vooral prenten en tekeningen. Zijn werk gaat over het geloof in relatie tot zijn leven, cultuur en gemeenschap. Hij werd in New Orleans geboren (maar woont nu in Pennsylvania) en zijn werk is sterk beïnvloed door de rijke traditie op kunst-, muziek- en geloofsgebied in deze stad. Dit komt met name uit in het idee van de ‘tweede lijn’, dat de overgang in jazzbegrafenissen aangeeft van verdrietige melodiën naar blije liederen, waarbij de begrafenisgasten ook beginnen te dansen.    

Victoria Emily Jones woont in Baltimore, waar ze freelancet als redacteur en blogt op http://theJesusQuestion.org. Ze volgde opleidingen in de journalistiek, Engelse literatuur en muziek en onderzoekt momenteel hoe kunst kan bijdragen aan een nieuwe theologische omgang met de Bijbel. Ze ontwikkelt momenteel een online galerie met oude en nieuwe werken bij specifieke bijbelteksten.

Een uitgebreidere versie van deze meditatie verscheen eerder op theJesusQuestion.org.

ArtWay beeldmeditatie 9 augustus 2015