ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Kunstenaars

Hidding, Bertus en Margreet - door Ina Scholma

Bertus en Margreet Hidding

door Ina Scholma-Huisman 

Bertus (56) en Margriet (52) Hidding wonen in het Groningse plaatsje Woltersum, dat onderdeel uitmaakt van de gemeente Ten Boer en ze kerken in de Nederlands Gereformeerde Kerk in Groningen. Sinds een kleine 10 jaar houden ze zich actief bezig met kunst. Bertus maakt ruimtelijke werken en gebruikt daarvoor hout en (oud) ijzer. Margriet is keramiste en schrijft gedichten. In huis getuigen de schalen van Margriet en de werken van Bertus van hun inspiratie. Buiten staat veel materiaal waar Bertus ooit mee aan de slag wil.

Jaarlijks is de tuin in de zomer mooi ingericht met beider werk, omdat ze meedoen met een open atelierroute. In de tot werkplaats ingerichte schuur staan de ovens van Margriet en gereedschap van groot tot klein dat Bertus gebruikt, bijvoorbeeld bij lassen en smeden.

Ideale combinatie
Bertus en Margriet kennen elkaar al uit de studententijd in Groningen. Hij studeerde Informatica, eerst op de HTS, later aan de Universiteit. Nog voor hij afstudeerde begon Bertus in 1988 zijn eigen ICT-bedrijf, waardoor het van afstuderen niet meer kwam. Margriet deed biologie en ging onderzoek doen in die richting, maar dat was tijdrovend en slecht te combineren met kinderen, die ze wel graag wilden. Margriet besloot te gaan werken in het bedrijf van haar man, waar ze software voor het biologieonderwijs heeft geschreven.

Met kunst aan de slag
Bertus had altijd al artistieke ambities. Zijn tekenleraar adviseerde hem om de kunstacademie te doen, maar het argument ‘geen droog brood in te verdienen’ zorgde er voor dat hij die keus niet maakte. In 1999 gingen ze ‘alvast’ in Woltersum wonen, met ruimte in en om het huis, geschikt om ooit nog eens met kunst aan de slag te gaan. In 2007 was het dan zover. Na twintig jaar hectische tijden gekend te hebben met het eigen bedrijf, deden ze het van de hand: ‘Daar hebben we genoeg tijd aan besteed.’ Financieel moet een dergelijke stap natuurlijk wel haalbaar zijn. Bertus en Margriet hebben het kunnen regelen, dankzij de baan die Margriet gelijk kon krijgen nadat ze de opleiding Docent NT2 (Nederlands als tweede taal) had gedaan: ‘Zo kunnen we ontspannen met kunst bezig zijn.’ Behalve deze opleiding deed Margriet keramiekcursussen bij een bevriende keramist. Eerst bakte ze bij hem haar producten af, maar vanwege de kwetsbaarheid van haar stukken was dat een riskante onderneming: ‘Ik was blij dat ik mijn eigen oven aan kon schaffen.’

Semafoor

Uitproberen
Bertus is een echte autodidact. Door boeken te lezen en dingen gewoon uit te proberen, heeft hij het werken met allerlei gereedschappen onder de knie gekregen: ‘Eerst kreeg ik niks voor elkaar, want niemand zei hoe het moest.’ Een smeedcursus heeft hij trouwens wel gevolgd, lassen heeft hij zichzelf geleerd: ‘Een buurvrouw vroeg me een hek voor haar te maken. Ik heb haar een aantal ontwerpen voorgelegd en nadat zij de keuze had gemaakt, wilde ik gaan smeden. Dat werd veel te zwaar, zodat ik lassen moest leren.’

Bertus gaat graag naar de dijk langs de Eems. Daar zoekt hij botjes en hout en doet hij inspiratie op uit de natuur en uit natuurlijke vormen. Ook is hij een regelmatige bezoeker van de oud-ijzerboer waar hij komt voor ruige stukken ijzer, die hij gebruikt voor ‘nuttige’ kunstwerken, zoals hekken en banken, of voor ‘onnuttige’ dingen, zijn kunstwerken die prachtig staan in huis of tuin. Bertus kan zich verbazen over elk biologisch onderdeel van de schepping en wil graag een stukje van die schoonheid laten zien. Hij zegt: ‘Ik heb geen aspiraties om de wereld te verbeteren, maar wil mensen graag laten genieten van wat ik gemaakt heb.’

Terralanscape en Vrouwenmantel

Kunst troost
De natuur met zijn blad- en bloemvormen inspireert ook Margriet: ‘Je wordt omringd door de natuur, die boeiend en prachtig is. In het dagelijkse leven hebben mensen daar vaak geen tijd voor. Kunstenaars trekken je aandacht daar naartoe. Kunst kan troosten, daar waar alles stuk gaat.’ Keramiek is van zichzelf al kwetsbaar en Margriet streeft ernaar dat haar objecten er fragiel uitzien, ‘kwetsbaar, zoals mensen dat zijn.’ Over het dichten zegt ze: ‘Ik ben geen veelschrijver, maar als ik gevraagd wordt om bij een thema of een schilderij een gedicht te schrijven, dan komt er inspiratie.’ Zo maakte ze gedichten bij de tentoonstelling in de Martinikerk van de schilderijen van de 12 apostelen van Reinier van den Berg. In haar gedichten en in haar keramisch werk probeert ze altijd een spirituele dimensie te leggen: ‘De diepte van het bestaan, het contact met God, daar moet je naar zoeken.’ Ze vindt het mooi dat Bertus iets aan haar werk kan toevoegen door bijvoorbeeld een drager onder haar schaal te smeden: ‘Ik wil weergeven dat je gedragen wordt.’ En bij een bladvorm met steel: ‘Het lijkt alsof ze dansen.’

Boeien
Zo zijn Bertus en Margriet beide ‘in de kunsten’ en vragen ze elkaar mee te denken met en te kijken naar de objecten waar ze aan werken. Margriet: ‘We streven naar schoonheid en naar interessante producten. Als we er na een half jaar weer naar kijken, moeten ze nog steeds boeiend zijn. We houden elkaar scherp.’ In het weekend is hun artistieke zoon, die in Delft architectuur studeert, vaak over de vloer. Bertus: ‘Hij ontwerpt meubels en werkt met hout en staal. Hier kan hij zijn ideeën uitwerken.’

Bertus werkt jaarlijks mee aan workshops die vanuit de gemeente Ten Boer bij kunstenaars georganiseerd worden. Hij krijgt zes schoolkinderen in het atelier, die zelf met ijzer en blik aan de gang mogen. Knippen, boren en in vorm slaan. Bertus: ‘Ze zijn razend enthousiast. Nog voor ik klaar ben met mijn instructie zijn ze al begonnen. Sommige leveren echt kunstzinnige werkjes af. En een moeder vertelde dat haar dochter nooit veel zei over wat ze meemaakte op school. Maar als ze hier vandaan kwam, stond haar mond niet stil.’

Kunst en kerk
Over hun eigen NGK-Tehuisgemeente vertellen Bertus en Margriet dat meerdere kunstenaars daar lid van zijn. Die worden regelmatig gevraagd met hun kunstuiting een verdieping aan de dienst te geven. Zo is er bijvoorbeeld elk jaar een kruis in de kerk, gemaakt door een kunstzinnig lid. Margriet: ‘Vanuit de missionaire werkgroep zijn kunstenaars gevraagd hun werk te laten zien en te vertellen hoe ze daarin iets van hun geloof weergeven.’ Bertus: ‘Daar houd ik niet zo van, ik geef er liever geen woorden aan.’ Margriet: ‘In mijn gedichten geef ik er expliciet woorden aan. Ik heb geen boodschap, maar wil het verlangen naar méér, het verlangen naar God prikkelen. Vaak heb ik mijn collega’s, 50-ers, kerkverlaters in gedachten. Misschien worden ze geraakt.’

*****

Eerder gepubliceerd in Kerkbode Groningen, Friesland, Drenthe (GKv), 13 juni 2015.

Meer over Bertus en Margriet Hidding, zie www.incusart.nl.