Jagtenberg, Dimitri - BM - Joska van der Meer

Dimitri Jagtenberg: Nieuwe aarde

Licht, lucht, leven

door Joska van der Meer

Paasmorgen: doodse stilte, alles houdt de adem in. Terug bij af: de wereld om je heen lijkt zo woest en leeg als in den beginne. Licht, lucht, leven, waar zijn ze?

Soms gebeuren er in een mensenleven zulke schokkende dingen dat alles stilvalt. De dood van Jezus is voor zijn leerlingen zo'n grote schok. Met het plaatsen van de grafsteen is al hun geloof, hoop en liefde de grond ingeboord. Alle kostbare herinneringen – woorden, daden, het visioen van een nieuwe aarde – hebben zijn leerlingen onder een glazen stolp gezet.

Als je immers iets heel kostbaars en kwetsbaars hebt, kun je het maar het beste achter glas bewaren. Daarom staat het kunstwerk 'New Born Earth' van Dimitri Jagtenberg onder een glazen stolp. Natuurlijk willen de leerlingen vasthouden wat Jezus deed en wie hij was. Zo onder glas blijft wat kwetsbaar bleek, zijn leven, goed bewaard. Niemand kan het immers aanraken. Maar je kunt er ook niet meer bij. Ze lijken onder een stolp te leven, terneergeslagen en onbereikbaar. Verdriet, verlies, gemis laat je gedempt leven. Maria Magdalena en Maria houden het binnen niet meer uit. Ze gaan naar buiten, op zoek naar licht, lucht, leven, maar vinden enkel doodse stilte.

Plotseling begint de aarde hevig te beven. Aardschokken voorspellen meestal weinig goeds. Het betekent trillend in je bed liggen en scheuren in je huis. Of erger: bedolven worden onder puin, overspoeld door een stortvloed aan water of lavastromen uit het binnenste van de aarde. Ook de aardbeving op de paasmorgen laat mensen verstijven van schrik. Maar let wel: het is de derde dag! In de Bijbel wordt op de derde dag steevast een goede wending gegeven aan het leven. Dan komen er ongekende ideeën op in de mens en worden nieuwe perspectieven ontdekt.

Deze beving komt niet uit het diepste van de aarde maar vanuit de hemel. Er worden geen mensen onder stenen bedolven, maar de steen wordt weggerold. Bij een aardbeving moet je zo snel mogelijk naar buiten, maar hier worden de vrouwen gevraagd het graf binnen te gaan. Opdat ze met eigen ogen kunnen zien: er is geen dode meer, hij is opgewekt! De engel heeft onvoorstelbaar nieuws: ze zullen Jezus terugzien! Dat laat hun wereld op zijn grondvesten schudden. Het opengebroken graf geeft de vrouwen hoop. Ze voelen weer wat licht, lucht. Een zacht briesje levensadem in hun gestolpte, gedempte leven.

Op de terugweg wacht hun een nieuwe schok. Ze komen Jezus tegen in levenden lijve! Zonder glaswand! Ze kunnen hem aanraken en hij praat tegen hen! God heeft de windsels van de dood, de stolp om Jezus, weggenomen. Jezus, de Levende, spreekt: ‘Wees niet bang, vertel mijn broeders dat ze naar Galilea moeten gaan, daar zullen we elkaar zien.’ Zo haalt hij de vrouwen uit hun gedempte leven, laat ze terugkeren met een nieuw hart en een nieuwe geest.

Maria van Magdala en Maria gaan op weg. Ze halen de stolp, de beschermende maar ook verstikkende glaswand weg. Ze laten lucht, lucht, leven toe. Durven wij dat ook? Durven wij Jezus' visioen onder de stolp vandaan te halen?

Kijk, hoeveel mooier! ‘New Born Earth’, nieuwe aarde. Uit het zwarte brokstuk lava binnenin begint nieuw leven te ontspruiten. Geen breuklijn te zien, leven uit één stuk. Er is ruimte voor de beweging die hoort bij de derde dag: een goede wending, ongekende ideeën en nieuwe perspectieven (kunstwerk laten draaien). Zo'n nieuwe draai aan het leven komt er in onze werkelijkheid meestal niet één, twee, drie. Herstel van een depressie duurt vaak lang. Oorlog trekt nog jaren na het vredesakkoord zijn sporen. Rouw duurt niet precies één jaar. Schokkende ervaringen ben je niet zomaar te boven.

Maar met Pasen mag je horen, zien, voelen, geloven dat gedempt leven eindig is. De stolp kán eraf gehaald worden door God en door mensen. Pasen is het als iemand na jaren van diepe duisternis zegt: ‘Ik voel hoop en dankbaarheid. Die hoop wil ik uitdragen: hoe diep je ook valt, er is perspectief. Dankbaar ben ik aan iets groters: er is een kracht die me heeft voortgestuwd.’

Waar de stolp eraf gaat en mensen weer op adem komen is het Pasen: licht, lucht, leven!

*******

Bovenstaande tekst komt uit het boekje: Jeanne Rens en Joska van der Meer: Geloofsdromen rondom Kerstmis en Pasen – die leven in Nijmegen Dukenburg, Heeswijk, 2015. ISBN 978-90-8972-101-3. Het boek is te bestellen via www.berneboek.com, voor € 12,50.

Dimitri Jagtenberg: New Born Earth, 2014, mixed media, hout, 27 x 27 cm.

Dimitri Jagtenberg werkt met natuurlijke materialen. Zijn werk symboliseert de natuur in ontwikkeling. De natuur is kwetsbaar en zo ook zijn fragiele creaties. Hij ziet het als een technische uitdaging om zo fijn en dun mogelijk en uit één stuk hout zijn objecten te vervaardigen. Met dit gegeven bouwt hij zijn eigen fantasievolle wereldjes op en gebruikt daarvoor ook andere materialen. Zijn disciplines zijn hout draaien op een draaibank, houtsnijden en graveren, airbrush, schilderen en vlechten. 

Joska van der Meer is pastor in de Ontmoetingskerk in Nijmegen-Dukenburg en lid van de oecumenische werkgroep KunstZINnig. In overwegingen worden dagelijks leven en de christelijke geloofsverhalen met elkaar verbonden. De hedendaagse kunstwerken die op hoogtijdagen in de kerk aanwezig zijn vormen hierbij een belangrijke inspiratiebron. 

De werkgroep KunstZINnig verzorgt tentoonstellingen in de Ontmoetingskerk. De werkgroep wil bruggen slaan tussen kunst en geloof. Ze richt zich op het werk van hedendaagse kunstenaars ter verrijking van de geloofsbeleving en spiritualiteit van bezoekers van de kerk.  Ze vraagt aan kunstenaars uit Nijmegen en omgeving werken tijdelijk uit te lenen, voor hoogtijdagen en de jaarlijkse grote tentoonstelling rond een thema. Tevens wordt kunstenaars de gelegenheid geboden over hun werk van gedachten te wisselen op KunstZINnig avonden. 

Amateurkunstenaars kunnen in zalen van de kerk exposeren. Op de website van de Ontmoetingskerk staat een overzicht van kunstenaars die hun werk al eens ter beschikking stelden.

ArtWay beeldmeditatie Pasen 2016