ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Reistips

Duitsland Zuid

Duitsland reistips zuid – van Frankfurt tot Freiburg

Van noord naar zuid
 
Frankfurt:
- Dommuseum, Domplatz 14. Zwaartepunt ligt bij liturgische gewaden en goudsmeedkunst uit de 14e tot 20e eeuw. Met tentoonstellingen. Open: dinsdag tot vrijdag 10 - 17 uur, zaterdag en zondag 11 - 17 uur. www.dommuseum-frankfurt.de
- Ikonen Museum Frankfurt. www.ikonenmuseumfrankfurt.de
- KunstKulturkirche Allerheiligen. www.kunstkulturkirche.de
- Museumoever met etnografisch meseum met veel over zending, kalligrafisch museum, Städel Museum met veel 17e-eeuwse kunst, Liebhaus Museum met kunst uit de Oudheid.
- Frankfurt a.M- Niedererlenbach: nieuwe katholieke kerk.
- Er worden tentoonstellingen gehouden in Zentrum Verkündigung.
 
Aschaffenburg:
- Stiftsmuseum met kunst van de Romeinse tijd t/m de Barok. Met tentoonstellingen.
- Stiftskirche en een kruisgang uit 1220.
 
Bad Kissingen:
- In de Herz Jesu Stadtpfarrkirche serie ramen van Georg Meistermann uit de zestiger jaren van de 20e eeuw.
 
Offenbach:                                                                                                                                             
- Klingspor Museum Offenbach, Museum voor moderne boekkunst, typografie en kalligrafie, Herrnstraße 80, Offenbach am Main. www.klingspor-museum.de
 
Wiesbaden/Medenbach:
- Recent gebouwde Evangelische (lutherse) Autobahnkirche Medenbach.
 
Langenseifen:
- Recent gebouwde lutherse kerk.
 
Wittlich:
- Het Georg-Meistermann-Museum. Te zien zijn grafieken, tekeningen en ontwerpen voor vensters van Georg Meistermann. Verder beschilderd glas en olieverfschilderijen, waaronder de kunsthistorisch bijzonder waardevolle vensters “Die vier Apokalyptischen Reiter” uit 1954. Georg Meistermann kan beschouwd worden als een van de belangrijkste Duitse glasschilders van de 20e eeuw. Hij schiep meer dan duizend glasvensters in ongeveer 250 plaatsen in Europa. Daarvan zijn er ongeveer veertig in elf gebouwen in Wittlich te zien.
 
Mainz:
- Bisschoppelijk Dom en diocesaan museum. Schilderijen en sculptuur uit de 14e – 20e eeuw, Ottoonse manuscripten, middeleeuwse goudsmeedkunst. Met tentoonstellingen. Open: dinsdag tot zondag 10 - 17 uur. www.dommuseum-mainz.de
- Er worden tentoonstellingen gehouden in de Auferstehungskirche.
- In de Sint-Stephanskirche ramen van Marc Chagall.
 
Darmstadt:
- In het Hessische Landesmuseum zijn zeven zalen te zien die door Beuys zijn ingericht.
- Er worden tentoonstellingen gehouden in de Johanneskirche.
 
Meschede:
- Het recent gebouwde katholieke Huis van Stilte (1999-2001).  
- De abdij Königsmünster uit 1964 met ook een prachtige kerk uit hetzelfde jaar.
 
Trier:                                                                                                                                                      
- Bisschoppelijk museum, Windstraße 6-8, Trier. www.museum.bistum-trier.de
 
Worms:
- Er zijn tentoonstellingen in de Bergkirche St. Peter.
 
Hof:                                                                                                                                                    
- De Evangelische (lutherse) Kreuzkirche heeft in 2008 een mooi nieuw interieur gekregen naar ontwerp van Sonja Weber.
 
Ebern:                                                                                                                                                  
- In de St Laurentiuskerk in Ebern is bij het zijaltaar de triptiek Das Wort Gottes over Paulus van Michael Triegel.
 
Bamberg:
- Bamberger diocesaan museum, Domkapitelhaus, Bamberg. Open: dinsdag tot zondag 10 - 17 uur.
 
Bautzen:                                                                                                                                              
- Domschatkamer St. Petri. Religieuze kunst vanaf de late Middeleeuwen, liturgische objecten, gewaden, schilderijen, sculpturen en devotionalia. Met tentoonstellingen.
 
Astheim:                                                                                                                                             
- Kartuizer museum Astheim. Het museum vertelt de geschiedenis van de christelijke beeldverering en het religieuze beeldgebruik. Meer dan 600 kunstwerken uit de 14e–19e eeuw, vooral uit Franken, waaronder ook volkskunst.
 
Würzburg:                                                                                                                                   
- Domschat. Met grafvondsten, liturgische objecten e.d.
- In een zijkapel (de Sepultur) van de Dom bevindt zich een ramencyclus uit 1956 van Georg Meistermann gebaseerd op het kerkelijk jaar.
- Museum bij de Dom, Kiliansplatz, Würzburg. Met kunstwerken uit de 10e - 21e eeuw. Zwaartepunt van de collectie ligt op de 16e en 20e eeuw. Ook hedendaagse kunst. Met tentoonstellingen. www.museum-am-dom.de
- Het Mainfränkisches Museum in de Marienberg citadel bezit de grootste collectie (81 werken) van het werk van Tilman Riemenschneider. www.mainfraenkisches-museum.de
- Kath. Pfarrkirche St. Alfons Würzburg: muurschildering 'De hemelse liturgie' van 10 x 20 m. van Georg Meistermann (1911-1990) uit 1954. 
 
Kitzingen:
- In de katholieke St. Johanniskerk een altaarstuk met Johannes de Doper van Jacques Gassmann.
 
Tückelhausen:                                                                                                                                    
- Kartäusermuseum. Over het leven van de Kartuizer monniken en religieuze kunst uit deze streek vanaf 1945. De schilder Karl Clobes werkte hier. Naast werk van hem is er werk van Lothar Forster, Björn Hauschild, Curd Lessig, Otto Sonnleitner, Polykarp Uehlein, Helmut Weber, Franz Wilz en Jürgen Wolf.
 
Mühltal:
- Lazaruskerk van de Nieder-Ramstädter Heime: ramen van Kees de Kort over de barmhartige Samaritaan, de verlamde e.a. uit 1990.
 
Neurenberg:
- Germanisches Nationalmuseum met een belangrijke collectie schilderijen en glasschilderingen van de 13e-15e eeuw met o.a. werk van Albrecht Dürer, Hans Baldung Grien, Hans Burgkmair, Lucas Cranach en Rembrandt. www.gnm.de 
 
Rothenburg ob der Tauber:
- in de St. Jakobskirche het laat gotische Heilig-bloed-altaar (ca. 1501) van Tilman Riemenschneider (1460-1531).
 
Heidelberg:                                                                                                                                             
- Museum voor sacrale kunst en liturgie, Mozartstraße 33, Heidelberg.
-In de Heiliggeist Kirche een raam van Johannes Schreiter (het Physik-Fenster, 1984) en vijf van Hella De Santarossa over de werken van de Heilige Geest in de wereld uit 1999-2001, en een raam van Gottfried von Stockhausen uit 1967 over het Lam en de zeven zegels uit Openbaringen. http://de.wikipedia.org/wiki/Heiliggeistkirche_(Heidelberg)
 
Speyer:
- Recent gebouwde Evangelische (lutherse) kerk.
 
Ludwigsburg:
- Landeskirchliches Museum, Friedenskriche, Stuttgarterstr. 42, Ludwigsburg. Open: dinsdag tot zaterdag 14 – 17 uur, zon- en feestdagen 11.30 – 17 uur.
 
Stuttgart:
- Er worden tentoonstellingen gehouden in de Hospitalhof .
 
Bissingen:
- Een kruisweg met 11 staties van Franz Hämmerle, die meer opstandings- dan kruisweg is.  
 
Eichstätt:                                                                                                                                                
- Domschat en diocesaan museum. Met schilderijen en beelden uit van de late Middeleeuwen tot de Barok, goudsmeedkunst van de 12e tot 20e eeuw, religieuze volkskunst. Met tentoonstellingen. www.bistum-eichstaett.de
 
Regensburg:                                                                                                                                 
- Diocesaan museum St. Ulrich, Domplatz 2. Met gotische sculptuur en grafische collectie van de 16e eeuw tot nu. Met tentoonstellingen. Open: dinsdag tot zondag 10 - 17 uur.  
- Domschatmuseum, Krauterermarkt 3, met 16e-eeuwse fresco’s en goudsmeedkunst en paramenten uit de 11e tot 20e eeuw. Met tentoonstellingen. Open: dinsdag tot zaterdag 10 - 17 uur, zon- en feestdagen 12 - 17 uur. www.bistumsmuseen-regensburg.de  
- Nieuwe katholieke kerk in Regensburg-Burgweinting.
- Iconengalerie Mönius, Hinter der Grieb 3, Regensburg. Galerie met Russische, Griekse en Balkan iconen. www.icons-art.com (D)
 
Rottenburg:                                                                                                                                  
- Diocesaan museum, Karmeliterstr. 9, Rottenburg.
 
Berghaupten:
- In de St. Georg Kerk bevinden zich 12 ramen van de Karlsruher kunstenaar Emil Wachter over de gelijkenissen, o.a. de gelijkenis van de vijf talenten. 
 
Augsburg:                                                                                                                                           
- Diocesaan museum St. Afra met objecten en kunst uit de 6e – 20e eeuw. De uitleg richt zich op historische, theologische en kunsthistorische samenhang. Met tentoonstellingen. Open: dinsdag tot zaterdag 10 - 17 uur, zondag 12 - 17 uur.
- Galerie von Külmer, Inhaber Philipp von Külmer Blücherstr. 42 86165 Augsburg. Griekse en Russische iconen.
 
Freising:
- Diocesaan museum. Kunst en geschiedenis in het spanningsveld tussen maatschappij, wetenschap en religie zijn het werkgebied van dit museum. www.dimu-freising.de
 
München:                                                                                                                                     
- Galerie van de DG, de Deutsche Gesellschaft für christliche Kunst, Wittelsbacherplatz 2, München. Die DG is en onafhankelijke cultuurinstelling die de hedendaagse kunst bevordert. Ze is voortgekomen uit de katholieke lekenbeweging en werd in 1893 opgezet. De DG wil een forum zijn voor de dialoog tussen kunst en kerk, tussen kunstenaars, theologen, filosofen en kunstliefhebbers. Oecumenisch gericht. www.dgfck.de 
- KulturWertRaum, Senftlstr. 4, München, de ruimte van o.a. Das RAD, een gemeenschap van christenen in de kunst. Hier vinden regelmatig tentoonstellingen, lezingen en andere evenementen plaats. http://www.kulturwertraum.org/1.html   
– Er worden tentoonstellingen gehouden in de Katholische Akademie in Bayern, Kardinal Wendel Haus, Mandlstraße 23, München. www.kath-akademie-bayern.de
- Recent gebouwde oecumenische kerk St. Florian in München-Riem, zuidelijk van nieuw winkelcentrum aldaar. Architect Florian Nagler (München), binnenkant kerk Hella Santarossa uit Berlijn. www.sankt-florian.org
- In de Sophienkirche in München-Riem altaar, ambo en doopvont van de hand van Madeleine Dietz.
- Ziekenhuiskapel in München-Harlaching ontworpen door Werner Mally.
- Recent gebouwde katholieke kerk in München-Neuhausen.
- In de crypt van de Dom een passietriptiek van de expressionistische 20e-eeuwse katholieke kunstenaar Karl Caspar.
- Pinakothek der Moderne. U kunt Patrik Scherrer vragen om een rondleiding waarin hij het accent legt op de religieuze lading van werken. www.bildimpuls.de/html/fuhrungen.html 
- Kloostermuseum Ottobeuren. Kunstwerken van de gotiek tot de Barok. Met een bibliotheek uit de Barok, een abdijkapel uit 1724, een theater uit 1725 en de bijzondere Keizerzaal uit 1725. Met tentoonstellingen.
 
Passau:                                                                                                                                          
- Domschat en diocesaan museum.    
 
Altötting:
Altötting is een belangrijk katholiek Mariaal bedevaartsoord. Ter plaatse wordt de Maria-devotie sterk beleefd.
- Jerusalem Panorama van de kruisiging van Christus, Gebhard-Fugel-Weg 10, Altötting.
- Schatkamer van de Hl. Kapelle / Pelgrim- en streekmuseum, Kapellplatz 4b, Altötting.
- Paus Benedictus XVI Huis. Nieuwe schatkamer en pelgrimagemuseum, Kapellplatz  4, Altötting.
 
Heudorf (bij Mengen):
- Muurschildering in de katholieke kerk van Heudorf door Karl Caspar (1879-1956), katholiek, docent academie München. r.k. Karl Caspar werd in 1904 lid van de Kunstenaarsvereniging in Stuttgart. In deze periode schilderde hij deze muurschildering. Dit werk wordt door velen gezien als een hoogtepunt in de religieuze kunst uit die periode. Naast dit soort opdrachten schilderde en tekende Karl Caspar allegorische voorstellingen en landschappen.
 
Kempten:
- Altaar voor de Evangelische (lutherse) St. Mangkirche ontworpen door Werner Mally.
 
Münstertal: 
24 kunstwerken van Franz Gutmann langs het sculpturenpad in Münstertal. 
 
Freiburg (Breisgau):
- De Universitätskirche met kruisbeeld uit 1986 van Franz Gutmann.
- Recent gebouwde oecumenische kerk in Freiburg-Rieselfeld.
- De Maria Magdalena Kirche uit 2004, katholieke en lutherse kerk. Architekten: Johannes Kister, Reinhard, Scheithauer, Susanne Gross, Köln/Leipzig.
- Augustijnermuseum, Gerberau 15, Freiburg im Breisgau met kunst van de Middeleeuwen t/m de 19e eeuw.
 
Kochel am See:
- Franz Marc Museum, Franz Marc Park 8-10. Gewijd aan het werk van Franz Marc, met ook wissellende tentoonstellingen over zijn tijdgenoten. http://www.franz-marc-museum.de/?seite=home