ArtWay

De veertigdagentijd herinnert mij eraan dat ik niet vast hoef te zitten in oude patronen van denken en handelen. Vernieuwing is mogelijk.

Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik

Zondag Trinitatis - Drie in Een van Paul Hobbs

Paul Hobbs: Drie in Een
 
 
Drie in Een – de Drie-eenheid
 
door Paul Hobbs
 
Dit schilderij spreekt over de scheppings- en levenskracht van God. Ik ontwierp het voor een 20 m brede muur van een kerk als ondersteuning van het bruisende leven van de betreffende gemeente. Links is de Vader weergegeven door een beeld van de schepping, in het midden zien we de Zoon gekruisigd, en rechts wordt de heilige Geest gesymboliseerd door wind en water.
 
De deels figuratieve, deels abstracte beelden laten de kijker over de Drie-eenheid nadenken en zowel dankzeggen voor de vreugde van het leven als God ontmoeten in gebrokenheid. Het is mijn hoop dat de vloeiende vormen op een frisse manier de verbeelding van de beschouwer mogen aanspreken.
 
 
De schepping van de wereld toont het werk van de Vader, zijn almacht en overvloedige gaven. Links zien we hoe de schepping in leven uitbarst met uitbundige golven, bergen, vogels en sterren. We zien zowel een nachtelijke hemel met de maan als een blauwe hemel met de zon. Dieren komen ‘groen op groen’ uit het landschap te voorschijn.
 
Een aan de rand van de zee dansende man en vrouw verwijzen naar Adam en Eva in het paradijs. Achter hen zien we een derde figuur een radslag maken. De Bijbel vertelt ons dat God alles wat hij maakte ‘zeer goed’ noemde en dat hij wandelde met Adam en Eva. Misschien maakte hij wel een radslag om de schepping te vieren! De drie figuren kunnen echter ook worden opgevat als de Drie-eenheid zelf aan het werk in de schepping.
 
 
Centraal in beeld staan de Zoon en de kruisiging, die zijn verlossende offer voor onze zonde laat zien. Het kruis is weergegeven temidden van een wirwar van vormen, zodat de beschouwer steeds opnieuw het kruis terug moet zien te vinden. De schuine, dynamische hoek van het kruis geeft de impact van dit cruciale moment in de geschiedenis weer. De paarse gloed die het kruis omsluiert en de hemel verduistert, verwijst naar de drie uur duisternis die over het het land kwam toen Jezus stierf.
 
Rond het kruis bevinden zich rode vlekken waarin delen van Jezus’ lichaam zijn weergegeven (hoofd, handen, zijde, voeten enz.), gebroken voor ons, net zoals Jezus het brood brak en sprak: ‘Dit is mijn lichaam.’ De kijker kan in gedachten de stukken van Christus’ verminkte lichaam bijeenbrengen om zo over zijn dood na te denken, zonder geconfronteerd te worden met een afschuwwekkend beeld van zijn lijden.
 
De opstanding wordt gesuggereerd door de energieke witte en blauwe vormen die rond het kruis dansen en vervolgens samenvloeien en uitmonden in het derde deel van het schilderij. Ze bejubelen Jezus’ kruisiging als de belangrijkste bron van blijdschap en hoop.
 
Onderaan het kruis vloeit Christus’ bloed naar beneden, ‘voor velen vergoten tot vergeving van zonden.’ Het vermengt zich met het water, waardoor het water van de doop wordt verbonden met het bloed dat ons reinigt van onze zonden.
 
 
Gevoed door het bloed en het water spuit vervolgens een fontein de lucht in. Deze symboliseert de ‘bron waaruit water opwelt dat eeuwig leven geeft,’ waarover Jezus aan de Samaritaanse vrouw vertelt dat deze alleen in hem gevonden kan worden (Johannes 4:14).
 
In de lucht vloeit dit water samen met andere dynamische vormen die van het kruis komen. Zo wordt de heilige Geest verbeeld als levengevende kracht die waait als de wind. Dit roept Christus’woorden aan Nicodemus in herinnering dat ieder ‘uit water en geest geboren moet worden’ en dat ‘De wind waait waarheen hij wil: je hoort zijn geluid maar je weet niet waar hij vandaan komt en waar hij heen gaat. Zo is het ook met iedereen die uit de Geest geboren is’ (Johannes 3:5-8).
 
De vliegerachtige vormen die door de wind heen en weer geblazen worden kunnen ook gezien worden als een visuele weegave van muziek of zelfs van het spreken in tongen – van een feestelijke en uitbundige lofprijzing.
 
De eenheid van de Drie-eenheid is weergegeven door de blauwe en witte lijnen die door het hele schilderij heen golven. Ze suggereren zowel beweging als continuïteit. De Drie zijn bovendien met elkaar verbonden door de stroom op de voorgrond: de rivier van het water des levens. Deze stroomt vanuit de nieuw geschapen zeeën via het kruis naar de fontein, en vandaar eeuwig verder.
 
Het schilderij sluit ook aan bij de kerk waarvoor het oorspeonkelijk was ontworpen. Patronen die in de architectuur van de kerk voorkomen komen terug in de linkerbovenhoek en aan de rechterrand van het werk. Zo worden de wervelende vormen van de heilige Geest verbonden met die van de schepping, daar alle personen van de Drie-eenheid blijven doorgaan met hun scheppende en herscheppende werk.
 
Tijdens hun erediensten prijzen christelijke gelovigen de Vader voor zijn schepping, Christus voor zijn verlossende offer en de heilige Geest voor nieuwe kracht. Het schilderij wil hierbij de persoonlijke en gemeenschappelijke devotie aanwakkeren en verrijken. Het biedt ons een feestelijke verbeelding van een God die op mysterieuze maar cruciale wijze Drie in Een is.
 
 
*******
 
Paul Hobbs: Drie in Een, 2000, acryl op papier, 55 x 177 cm.
 
Paul Hobbs woont in Gloucester, Engeland. Sedert 1991 werkt hij als kunstenaar en maakt hij schilderijen en beelden over eigentijdse onderwerpen in het licht van bijbelse waarden naast ook meer abstract werk. Hij stelt zijn werk ten toon in galeries, kunstcentra, scholen, kerken, kathedralen en op festivals. Op deze evenementen geeft hij ook vaak lezingen en praktische workshops, die discussie oproepen over de onderwerpen die in het werk aan de orde komen. www.arthobbs.com
 
Voor meer over Paul Hobbs, klik hier
 
ArtWay beeldmeditatie 3 juni 2012