ARTWAY:
OPENING EYES,
HEARTS & MINDS
Volg ons
Kunstenaars
Schuurman, Margje - BM - Nina Minnaar 2
Margje Schuurman: Nieuwe ogen
Zicht op het leven
door Nina Minnaar
Zien en niet zien, dat is de tegenstelling die centraal staat in Nieuwe ogen van Margje Schuurman (1988). Op de tekening zien we twee figuren afgebeeld die als dag en nacht van elkaar verschillen: de voorste figuur wordt gekenmerkt door sterke, donkere schaduwen en een gespannen lichaam. Alles in hem straalt angst uit, zelfs zijn gezichtsspieren zijn gespannen. Bovendien zien we geen ogen. Een leegte – letterlijk, want het papier is weggesneden – in de vorm van twee handen bedekt zijn ogen en ontneemt de man het zicht. De figuur is angstig, hij lijkt zich nauwelijks te kunnen bewegen en opgesloten te zitten in zichzelf.
Dan de tweede figuur, schuin achter de voorste man. Net als bij de eerste figuur is dit lichaam maar gedeeltelijk weergegeven. Verder lijkt hij het tegenovergestelde van de ander: door de lichte lijnen en schaduwen lijkt hij licht uit te stralen. De figuur staat rechtop, maar spant zijn spieren niet aan, wat goed te zien is aan de losse hand en de lage schouders. Hij straalt rust en zekerheid uit. Door de lichte tinten dreigt de man in het niet te vallen bij de donkere figuur op de voorgrond, ware het niet dat hij met grote, heldere ogen de beschouwer aankijkt. Ook hier zien we twee handen die iets doen met de ogen van de man. Hier gebeurt echter het tegenovergestelde: de handen schenken de man het zicht in plaats van het hem te ontnemen.
Wat gebeurt hier en wie zijn deze personen? Of tonen de figuren één persoon in verschillende situaties? Als we kijken naar de rechterhand van de voorste donkere figuur, lijkt Margje Schuurman een aanwijzing te geven. We zien een donkere vlek in het midden van zijn hand, die doet denken aan de stigmata van Jezus. De figuur zou Jezus kunnen zijn in de tijd van zijn lijden. Hij stond doodsangsten uit en bevond zich uiteindelijk in de diepste duisternis, de dood. Het enige wat hij nog kon zien was verlatenheid en leegte, het zicht op God was hem ontnomen (Mattëus 27:46). Schuurman laat echter zien dat het hier niet bij bleef. In de tweede figuur geeft ze het vervolg van het verhaal weer. De man, Jezus, stond op uit de dood. Hij ging opnieuw bruisen van leven en kreeg weer zicht op Gods nabijheid.
Of deze mens Jezus is, laat Schuurman aan onze eigen interpretatie over. Door een van de stigmata te suggereren lijkt ze naar Jezus te wijzen, maar het is niet de enige mogelijkheid. In de voeten van de tweede figuur zien we immers geen wonden en ook over diens hand is discussie mogelijk. Het verhaal van de Nieuwe ogen kan ook op onszelf betrekking hebben: soms is ons leven donker en zijn we het zicht op God verloren. We zijn angstig, tasten in het duister, durven geen stap te verzetten en zien niet hoe we verder moeten lopen. Nieuwe ogen laat zien dat er dan uitkomst is. Dat iemand ons het zicht terug kan geven en met een nieuwe kijk in het leven kan zetten.
In Lucas 24:30 en 31 lezen we hoe Jezus dit doet met twee van zijn leerlingen. Ze zijn overmand door verdriet, want Jezus is gestorven en ze weten nog niet dat hij weer is opgestaan. Maar dan opent Jezus hun ogen: ‘Toen hij met hen aan tafel aanlag, nam hij het brood, sprak het zegengebed uit, brak het en gaf het hun. Nu werden hun ogen geopend en herkenden ze hem.’ Margje Schuurman laat ons zien dat Jezus ons bevrijdt uit onze duisternis en ons steeds weer zicht geeft op hemzelf en het leven.
*******
Margje Schuurman, Nieuwe ogen, 2009, 210 x 90 cm, potlood, conté en calqueerpapier op papier.
Margje Schuurman(1988) groeide op in Indonesië en Overijssel. Na een jaar op de HQ School in Voorthuizen volgde ze de opleiding tot autonoom beeldend kunstenaar aan Kunstacademie Minerva in Groningen. Sindsdien heeft ze deelgenomen aan verschillende kunstprojecten en was haar werk onder andere te zien op festivals. Schuurman maakt installaties, sculpturen, tekeningen en papiersneden. Soms combineert ze deze vormen, zoals in Nieuwe ogen het geval is. Haar werk wordt gekenmerkt door een gelaagd karakter en laat vaak ruimte voor verschillende interpretaties. www.margjeschuurman.nl
Nina Minnaar (1991) is masterstudente kunstgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Binnen haar opleiding richt ze zich op moderne en hedendaagse kunst en zoekt ze hierin naar sporen van het christendom. Als stage doet ze bij ArtWay onderzoek naar jonge christelijke kunstenaars in Nederland. In de zomer van 2013 hoopt ze af te studeren en in haar vakgebied aan het werk te gaan.
ArtWay beeldmeditatie 14 april 2013