ArtWay

De veertigdagentijd herinnert mij eraan dat ik niet vast hoef te zitten in oude patronen van denken en handelen. Vernieuwing is mogelijk.

Kerk en kunst -> Materiaal voor kerkelijk gebruik

B jaar, Epifanie 6 - Ed Knippers Jezus in pesthuis

B jaar, Zesde zondag van Epifanie
 
 
Edward Knippers: Jezus in het pesthuis
 
Dit schilderij van de Amerikaanse schilder Edward Knippers toont ons Jezus in het pesthuis. Het schilderij windt er geen doekjes om: hier begeeft Jezus zich midden in de hel van het menselijk lijden. We zien een walmende kaars op de voorgrond: zal het laatste beetje licht hier stand kunnen houden?
 
We zien Jezus op de rug, een naakt vleselijk lichaam, een mens onder de mensen. Overal rondom hem zijn zieken, verwrongen van de pijn. Het lichaam van de staande man in het midden is bedekt met kaposisarcoom, een vorm van huidkanker die vaak in verband wordt gebracht met aids, de hedendaagse versie van lepra. Rechts op de voorgrond zien we een afzichtelijk dood lichaam met een schaal met geurende kruiden ernaast om de stank te verdrijven.
 
Als Jezus deze zieke wereld binnengaat, is al dat lijden niet als bij bovennatuurlijke toverslag verdwenen. Het is een echte strijd. Zal het licht dat uit Jezus’ torso en hand komt de man kunnen genezen? We weten dat dit God zij dank zo is, maar het schilderij toont ons de lelijke en brute realiteit van de immense krachten die hier in het spel zijn.
 
De man rechts schrikt echter terug voor het licht. Alsof hij een hekel heeft aan dat hatelijke licht, alsof hij helemaal niet wil genezen. Het schilderij heeft dan ook nog een diepere laag over een heilbrengende Jezus en zondige mensen, over onzelfzuchtige liefde en zichzelf zoekende zwakte, verbeeld in de asbak en het lege glas wijn. Het gaat hier om een nog veel groter drama dan ziekte alleen: namelijk om Jezus die een door en door verziekte wereld binnengaat, een wereld in de greep van zonde en kwaad.
 
Dit doek toont ons het bijbelse verhaal van God en mens uitvergroot voor onze ogen. Geen mooi plaatje, geen verzachtende zalf voor broze ogen, maar wel een werk dat recht doet aan de dood en verderf zaaiende krachten, die ook in onze tijd volop om zich heen grijpen. En juist daarom een werk dat werkelijk hoop en troost kan bieden.
 
Edward Knippers: Jezus in het pesthuis, 1987, olieverf op paneel, 240 x 360 cm.
 
Schriftlezingen: 2 Koningen 5:1-15b; Psalm 32; 1 Korintiërs 9:24-27; Marcus 1:39-45
 
Marleen Hengelaar-Rookmaaker