ArtWay

De veertigdagentijd herinnert mij eraan dat ik niet vast hoef te zitten in oude patronen van denken en handelen. Vernieuwing is mogelijk.

Kunstenaars

Bolhuis, Marieke - BM - Aniko Ouweneel

Marieke Bolhuis: POP

Verlangen naar verbinding

door Anikó Ouweneel

In september en oktober 2017 vond de eerste biënnale ‘Kunst in de Heilige Driehoek’ plaats in Oosterhout. Het thema was 'Liefde'. Drie levende kloostergemeenschappen openden daarmee, in samenwerking met curator Guus van der Hout, hun deuren voor hedendaagse kunst. De expositie bestond uit een verzameling van 150 werken van 26 kunstenaars (op een paar uitzonderingen na niet-christelijk) met een aantal zeer geslaagde voorbeelden van kunst in een gewijde ruimte. De meest bijzondere werken sprongen eruit vanwege de openheid van de kunstenaar om zichzelf te verbinden met dit bastion van spiritualiteit.

Ik sprak kunstenares Marieke Bolhuis over haar project in de Onze Lieve Vrouwe Abdij, waarvoor ze door de curator en de kloosterlingen was uitgekozen om als artist-in-residence een kunstwerk te maken. In deze abdij leven 23 benedictinessen volgens de regel ora et labora, God zoekend in afzondering en stilte. Vroeger restaureerden zij textiel in hun ateliers, nu hebben ze een gastenhuis.

Marieke heeft het werk POP voor het slot geplaatst, het afgescheiden deel van het klooster waar bezoekers en zelfs familieleden niet mogen komen. Zij mocht daar wel verblijven; zes tot zeven weken lang maakte ze deel uit van de leefgemeenschap. Ze heeft geen religieuze opvoeding gehad, toch verwachtte ze herkenning.

Op de dinsdagavonden kwamen de zusters bij mij. Voor hen was kijken naar kunst een nieuwe gebeurtenis. Het was een wederzijds onderzoeken en er werden ontwapenende reacties gegeven. Wij leerden elkaar voorzichtig kennen en deelden naast prachtige verhalen ook soms hilarische momenten. Zo groeide het proces. Ik moest mijn draai ook vinden. Ik wilde hun dagritme leren kennen en iedere dag heb ik meegedaan. Na een week ervoer ik de energie die je daarvoor terugkrijgt. Het laadde me enorm op. Het werd een waanzinnig vruchtbare periode door de concentratie en de energie die ik opdeed. Ik kreeg ook een verbintenis met de zusters en ik begrijp heel goed wat zuster Maria Magdalena zei: in spiritualiteit vind je elkaar. Het gebeurt in de praktijk van het maken, daar kom je elkaar tegen. Het laat zich niet goed verwoorden, je kunt het beter ervaren.

In het klooster zie ik POP eerbiedig knielend voor het slot. Een bijzondere metafoor. Het beeld is gewikkeld in de overgebleven spoelen van het textielatelier van het klooster. Het wezen moet nog 'ontpoppen'. Alsof de metamorfose aanstaande is. Spannend of haar gebeden verhoord zullen worden als de deur van de vrede opengaat.

*******

Marieke Bolhuis: POP, 2017, 130 x 80 x 50 cm, spoelen met katoen, acrylhars, glasvezel.

Marieke Bolhuis (1962) studeerde aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunst in Amsterdam en aan de Academie voor Kunst en Industrie in Enschede. Ze heeft een fascinatie voor landschappen en als fotograaf ‘zoekt ze haar eigen landschap uit’ op haar vele reizen in gebieden die van bijzonder belang zijn voor de geschiedenis van de aarde en de mensheid. Beeldhouwen is voor haar een constant proces van metamorfose zonder eindpunt. De tussenstadia hebben slechts een tijdelijk leven: als ze af zijn mogen ze even staan en worden ze gefotografeerd, en daarna begint het grote recyclen van voren af aan. In haar ruimtelijke werken kiest ze voor een mix van oude en nieuwe materialen, bijvoorbeeld glas en versterkt gips. Op haar foto’s komen haar beelden vaak in verschillende hoedanigheden terug, maar soms worden het ook zelfstandige werken. Marieke woont en werkt in Amsterdam. www.mariekebolhuis.com.

Anikó Ouweneel is cultuurhistoricus en kunstadviseur. Meer info: www.visiodivina.eu.

ArtWay beeldmeditatie 25 februari 2018