NIEUWE ARTWAY WEBSITE – We zijn onlangs overgegaan op de nieuwe website, die nu tevoorschijn komt als je www.artway.eu intikt. Er moest nog veel aan gesleuteld worden, maar het begint nu echt te vorderen, vooral dankzij de actieve medewerking van Henk Snetselaar. Nog een paar weken en dan is de nieuwe mooier en toegankelijker dan de oude website! De oude website is in deze periode van transitie nog te bereiken via www.artwaynl.nl.  

NIEUW OP ARTWAY – Voor het Drieluik van de aarde in vruchtbaarheid van Willie de Jong, een werk en tekst met een psychologische inslag, klik hier 

NIEUW OP ARTWAY – Voor een bespreking van de Dordtse kunstenaar Jan Andries van der Vorm, klik hier 

OPEN MONUMENTEN – Op zaterdag 13 en zondag 14 september is het weer Open Monumentendag! Dan zijn er zijn 5.500 prachtige monumenten in heel Nederland gratis toegankelijk voor het grote publiek. Bekijk de open monumenten en de openingstijden op de website van Open Monumentendag 

NIEUW BOEK VAN CHARLES MACKESY – Een nieuw verhaal over hoop, vriendschap en vertrouwen. In Onthoud dit altijd dwalen Charlie Mackesy’s vier onwaarschijnlijke vrienden opnieuw door de wildernis. Ze hebben geen idee waar ze heen gaan of waar ze naar op zoek zijn. Wat ze wel weten, is dat het leven moeilijk kan zijn, maar dat ze van elkaar houden. En dat taartjes vaak het antwoord zijn. Kan de jongen, wanneer de donkere wolken opdoemen, zich herinneren wat hij nodig heeft om de storm te doorstaan? Verschijnt wereldwijd op 9 oktober 2025. Pre-order nu Onthoud dit altijd van Charlie Mackesy voor 9 oktober, en maak kans op 1 van de 100 cadeau-exemplaren om weg te geven.

GLASRIJK 2025 – Van donderdag 2 t/m zondag 5 oktober verandert Tubbergen tot het bruisende middelpunt van de internationale glaskunstwereld. Annemiek Punt is gevraagd om leading artist te zijn van dit glaskunst-evenement 'GLASRIJK 2025'. Het thema van dit jaar is The Power of Glass: waar glas verhalen vertelt. Annemiek Punt heeft de afgelopen tijd met hart en ziel gewerkt aan geheel nieuwe kunstwerken, speciaal voor dit bijzondere evenement. Lees meer 

STILTE KLANK IN AMERSFOORT – 1 t/m 3 oktober, drie avonden georganiseerd door Cornelis Bos rond het fotoproject Stilte Licht. Beleef de stilte die al meer dan 600 jaar in het koor van de Sint-Joriskerk in Amersfoort klinkt. Drie avonden zal de stilte op diverse manieren klinken. Laat je meevoeren door duizenden beelden uit Stilte Licht van Cornelis Bos, vervlochten tot rustgevende timelapses. De geprojecteerde beelden nemen je mee van serene winterdagen naar zonovergoten zomerdagen terwijl de stilte klinkt in zang, orgel, fluit, water en licht — een ervaring die woorden overstijgt.

- Woensdag 1 okt heeft een klassiek karakter

Orgel (Rien Donkersloot) en gregoriaanse zang (Capella Laurentius) zullen de ruimte vullen met eeuwenoude gezangen zoals in de begintijd toen de kanunniken de gebedentijden hielden in hetzelfde koor. Ook klinken er variaties van een oude hymne gespeeld op fluiten door ensemble Sweelinck's Companions. Jord Homan zal als tijdsexpert vertellen over het ontstaan van de tijd en hoe men vroeger de tijd beleefde en hoe hij nu met zonuren leeft.

- Donderdag 2 okt is een mix van klassiek en moderne invloeden

Je ervaart met de installatie van Victor Dissel en Wes Broersen de oneindige variatie van licht reflecterend op water wat wordt geactiveerd door geluid. Toporganist Rien Donkersloot zal een improvisatie aangaan met deze installatie waarbij er een samenspel ontstaat.

Het Voci Vocal koor zingt oude en hedendaagse gezangen waarin de dorst en het verlangen naar het licht vanuit de rust worden bezongen. Het Sweelinck's Companions fluitensemble zal variaties van een eeuwenoud hymne ten gehoren brengen.

Jord Homan zal als tijdsexpert vertellen over het onstaan van de tijd en hoe men vroeger de tijd beleefde en hoe hij nu met zonuren leeft.

- Vrijdag 3 okt zal de stilte op een hedendaagse manier worden ervaren

De installatie Reflect (zie 2 okt) is aanwezig aangevuld door andere technologische instrumenten. Gedichten zullen klinken en de rest is nog een verrassing…

Deur open | 19.30u, Start Programma | 20.00u, Einde programma | 21.15u

Na afloop is er de gelegenheid voor een drankje (consumpties zijn voor eigen rekening) en is de expositie Stilte Licht te zien. TICKETS ZIJN HIER TE BESTELLEN 

‍

EXCURSIE LANGS DRIE FRIESE KERKEN – 4 oktober. Onder leiding van een gids van de excursiecommissie gaan we op excursie naar de mooie kerken van Minnertsga, Vrouwenparochie en Feinsum. U kunt op eigen gelegenheid gaan óf georganiseerd meereizen met de bus van Olde Fryske Tsjerken. Voor € 50,- per persoon reist u mee, krijgt u een brochure, lunch, koffie en thee. De bus vertrekt om 11.00 uur vanaf de overkant van het Centraal Station in Leeuwarden en is om ongeveer 17.00 uur weer terug. Meer info en aanmelden

OM DE TUIN GELEID IN DEN BOSCH – 20 september 2025 t/m 4 januari 2026, Noordbrabants Museum, Den Bosch: Om de tuin geleid met o.a. familie Brueghel en Lucas Cranach. Wat is waarheid? In de tentoonstelling Om de tuin geleid ontdek je dat misleiding en bedrog al eeuwenlang onderdeel zijn van ons leven. Je ziet hoe grote kunstenaars als de familie Brueghel en Lucas Cranach de Oude in de 16de en 17de eeuw al speelden met verleiding, list en schijn. Laat je verwonderen, in de tuin en in het museum. Koop alvast je ticket: https://www.hetnoordbrabantsmuseum.nl/bezoek/tentoonstellingen/om-de-tuin-geleid/ 

LUCY D’SOUZA IN HASSELT, BELGIË – 18 oktober t/m 20 december worden een 20-tal van de schilderijen van Lucy D'Souza tentoongesteld in het Pastoraal Centrum en Seminarie te Hasselt, België. Op zaterdag 18 oktober zal Lucy D'Souza aanwezig zijn op de opening tussen 17:00 en 18:30. De expo belicht het Zonnelied van Sint Franciscus, nu 800 jaar geleden geschreven. In 2018 werd het schilderij De Levensstroom van Lucy D'Souza, dat op de tentoonstelling aanwezig is, op ArtWay besproken. Meer info 

ESSAY VAN LIEKE WIJNIA – Voor het zomernummer van de Nederlandse Boekengids schreef ik een essay n.a.v. het mooie boek "The Other Side. A Journey into Women, Art and the Spirit World" (2023) van Jennifer Higgie. Ik betoog in dit essay dat de mens nooit niet behoefte heeft gehad aan het hogere, het transcendente, het betoverde. En dat sinds de moderniteit in het voorzien in deze behoefte de beeldende kunst een cruciale rol speelt. De tentoonstelling "Through Matter of Time" van Morena Bamberger, nu te zien in Stedelijk Museum Schiedam, is hier een sprekend voorbeeld van. Kom deze prachtige presentatie zelf bewonderen, en laat al je zintuigen aanspreken. Want ook daarin schuilt de betovering die het leven zo de moeite waard maakt. 

ARTUS QUELLINUS IN AMSTERDAM – t/m 27 oktober in het Koninklijk Paleis op de Dam in Amsterdam: Artus Quellinus - Beeldhouwer van Amsterdam. Tijdens het Amsterdam 750-jubileumjaar bundelen het Rijksmuseum en het Koninklijk Paleis Amsterdam hun krachten voor de toptentoonstelling: Artus Quellinus - Beeldhouwer van Amsterdam. Voor de allereerste overzichtstentoonstelling van Quellinus worden meer dan 100 topstukken uit binnen- en buitenland samengebracht, in zijn grootste meesterwerk: het Koninklijk Paleis Amsterdam. De van oorsprong Vlaamse Artus Quellinus geldt als de belangrijkste barokke beeldhouwer van Amsterdam en ver daarbuiten. Lees meer 

JOHAN TAHON IN GENT – t/m 5 oktober, Sint-Baafskathedraal en Huis van de Sint-Baaf, Gent: Johan Tahon: Into the Eyes (sculpturen). Een tentoonstelling over spiritualiteit, verbondenheid en de geneeskrachtige blik van kunst. Voor beeldend kunstenaar Johan Tahon is de tentoonstelling INTO THE EYES een symbolische mijlpaal. Hij wordt dit jaar zestig, en blikt terug op een levenslange tocht naar bezielde spiritualiteit. Hij nodigt het publiek uit om zijn sculpturen in de ogen te kijken en zich open te stellen voor de helende kracht van goede kunst, of anders gezegd: kunst die de mens goed doet. Zijn werk werd de voorbije jaren getoond in solotentoonstellingen in binnen- en buitenland en maakt deel uit van museumcollecties en privéverzamelingen. Open: vrijdag van 13u tot 17u, zaterdag van 10u tot 17u en zondag van 13u tot 17u. Toegang: 5 euro (gratis voor -12 jaar). Lees meer... 

SYMPOSIUM BEWEGEN TUSSEN KUNST, ERFGOED EN GELOOF – 3 oktober 2025, 12:30 – 18:00, Dominicanenklooster Zwolle, Assendorperdijk 8, Zwolle. Organisatie: het Instituut voor Rituele en Liturgische Studies (IRiLiS, PThU), het Dominicanenklooster Zwolle en het Kenniscentrum voor Theologie van de PThU. Wat gebeurt er als een oude psalm opnieuw klinkt – niet in de kerk, maar in een concertzaal? Of wanneer een hedendaagse kunstenaar zich laat inspireren door religieuze symboliek, zonder zichzelf als gelovig te beschouwen? Wat maakt een kerkgebouw eigenlijk ‘heilig’, wanneer het ook dienstdoet als tentoonstellingsruimte of theater? Dergelijke vragen komen bij elkaar in het symposium. Een rijke middag voor wie zoekt naar betekenis tussen het esthetische, het spirituele en het culturele. De grenzen tussen kunst, erfgoed, en geloof zijn in beweging. Rituelen worden heruitgevonden, religieus erfgoed krijgt nieuwe betekenissen, en kunstenaars en erfgoedprofessionals zoeken naar vormen waarin spiritualiteit en esthetiek elkaar raken. Het symposium verkent deze spanningsvelden en mogelijkheden. In lezingen, workshops en gesprekstafels en afgesloten met een concert door het Nederlands Bach Consort, waarin kunst, liturgie en spiritualiteit tot klinken komen. Kosten zijn € 50,- en aanmelden kan via de website. Aanmelden voor alleen het concert is ook mogelijk. 

INSPIRATIEDAG PLATFORM KERK & KUNST – Op zaterdag 4 oktober 2025 organiseert het Platform Kerk & Kunst een inspiratiedag met als titel Verder dan kijken. Deze inspiratiedag is bedoeld voor kunstcommissies van kerken en iedereen met een interesse in kerk en kunst. De inspiratiedag gaat over het hoe en waarom van het organiseren van een expositie in de kerk. Bij het organiseren van een expositie in de kerk komt een heleboel kijken.

• Hoe creëer je draagvlak?
• Hoe regel je de financiën?
• Hoe betrek je de predikant erbij?
• Welke kunst kies je en waarom?
• Wat is eigenlijk het doel van je expositie?

Programma

• Inloop met koffie en binnenkomer vanaf 9.45 uur
• 10.30 uur: Opening
• Uitwisseling openingsvraag met werkvorm 1,2,4,all
• Presentatie door 3 kunstcommissies
• Ronde 1 Toerusting keuzeonderwerpen
  . Christelijk kunstcollectief Arsprodeo
  . Expositie met kunst van gemeenteleden, Grady van den Bosch (alleen ’s morgens)
  . Financiën rondom een expositie, Frans Brouwer (alleen ’s middags)
  . Expositie als onderdeel van Liturgie en Pastoraat, Klaas Holwerda
• 12.30 uur: Lunch met ontmoeting en bezoek expositie
• Ronde 2 Toerusting keuzeonderwerpen
• Uitwisseling rondom gespreksposter exposities
• Kort avondgebed met kunst
• 16.00 uur: Afsluiting, ontmoeting en drankje

De dag vindt plaats in de Julianakerk in Apeldoorn (Deventerstraat 91).
De kosten bedragen € 39,95. Dat is inclusief een lekkere lunch. Aanmelden inspiratiedag 2025 - Platform Kerk en Kunst 

CONFERENTIE KUNST & ETHIEK VAN DE BLAUWE KOEPEL – Op 6 november 2025 is onze conferentie met als thema Kunst & Ethiek. We brengen hierbij wetenschap en educatie bij elkaar en zorgen zo voor een dubbele kruisbestuiving. De conferentie heeft het karakter van een studiemiddag. We werken voor deze conferentie samen met wetenschappelijk collectief voor Kunst & Religie: Figura Divina en meer in het bijzonder met Prof. Dr. Wessel Stoker, emeritus-hoogleraar esthetica aan de VU en godsdienstfilosoof. Dr. Wessel Stoker neemt ons mee naar de kunst van de Duitse expressionist Emil Nolde en hoe deze kunst ethisch te beoordelen. Dit geeft handvatten voor een bredere blik op ethiek en kunst. Er is ruim de tijd om met elkaar in gesprek te gaan voor persoonlijke verdieping en daarbij te kijken naar de waarde van de thematiek voor eigen groepen, zowel binnen als buiten het onderwijs. Na de pauze is er binnen interactieve en creatieve werkvormen ruimte voor verdere uitwisseling, verdieping en inspiratie voor werkvormen voor je eigen groep. Het programma kan zowel werken voor persoonlijke vorming als voor vorming in onderwijs en educatie. Voor docenten is het een vorm van professionalisering en kan het als nascholing worden gedeclareerd. Docenten blijven zo wetenschappelijk bij de tijd en wetenschappers maken door kennis van de praktijk meer impact. Locatie: het Stadsklooster in Utrecht. Het programma duurt van 14.30 tot ca 18.00 uur. Aanmelden: info@deblauwekoepel.nl. Meer info op onze website. www.deblauwekoepel.nl   

OVERZICHTSTENTOONSTELLING HENK HAGE – t/m 19 oktober, Kunstinitiatief De Nieuwe Gang, Kloosterstraat 7, Beuningen: Henk Hage (1950-2022) | overzichts/verkooptentoonstelling. HENK HAGE kreeg in 2016 landelijke bekendheid door zijn project Portretten van longstay tbs’ers, in opdracht van de Pompestichting. Het Valkhof Museum in Nijmegen wijdde hier een tentoonstelling aan. In 2018 werd HENK HAGE winnaar van de Kaliber Cultuurprijs. Hij werkte thematisch, o.a. naar aanleiding van de muziek van componiste Gubaidulina (hij ontmoette haar in 2003), Dante’s Divina Commedia, kathedraal van Chartres, Openbaring van Johannes, Genesis. Deze expositie toont een overzicht van de verschillende perioden en thema’s in zijn oeuvre. De werken in deze verkooptentoonstelling worden tegen gereduceerde prijzen aangeboden. ZATERDAG en ZONDAG van 13:00 tot 17:00 uur en op afspraak. www.henkhage.nl; www.denieuwegang.nl 

JACOBA VAN HEEMSKERCK EN MARIE TAK VAN POORTVLIET IN DEN HAAG – t/m 1 maart 2026 in Kunstmuseum Den Haag. Twintig jaar na haar herontdekking is Jacoba van Heemskerck (1876-1923) terug in het Kunstmuseum. Via het kubisme en het luminisme ontwikkelde zij zich tot een toonaangevende expressionist. Terwijl het kubisme de zichtbare werkelijkheid in geometrische vormen vertaalt, staat in het luminisme het licht centraal. De in felgekleurde, korte toetsen neergezette Twee Bomen is daarvan een mooi voorbeeld. Gaandeweg gaat Van Heemskerck over tot abstrahering van de waargenomen werkelijkheid. Anders dan Mondriaan, met wie zij in Domburg vaak samenwerkte, liet Heemskerck de realiteit nooit helemaal los. Beide vonden inspiratie in het theosofische- en antroposofische gedachtegoed van Rudolf Steiner, volgens wie alle religies teruggaan op één universele bron van wijsheid. Met praktische toepassing van deze kennis in onderwijs, geneeskunde en landbouw zoeken antroposofen naar verbinding tussen de spirituele en fysieke wereld. Vanuit deze levenshouding zoekt Jacoba naar expressie van de innerlijke wereld. Haar stijl wordt gekenmerkt door contrastrijk kleurgebruik. In haar composities plaatst zij felle door donkere contouren omkaderde kleurvlakken naast gedempte tinten.  Deze werkwijze is verwant aan de uitvoering van de gebrandschilderde ramen die zij in de vroege jaren twintig maakte. Tot heden werd Tak van Poortvliet voornamelijk als mecenas, promotor, inspiratiebron en levensgezellin van Van Heemskerck gepresenteerd. Nu wordt ook haar rol als muziekrecensent en publiciste belicht. Zij schreef artikelen over de antroposofische beweging en de door haar verzamelde kunstenaars. 

THUIS BIJ TER BORCH IN ZWOLLE – t/m 1 maart 2026 in Museum de Fundatie, Zwolle. Dit najaar kun je kennis maken met de familie Ter Borch. In Museum de Fundatie worden 35 schilderijen en 75 werken op papier van deze productieve Zwolse kunstenaarsfamilie getoond. Niet alleen van vader en zoon Gerard, maar ook van Harmen (1638-1677), Mozes (1645-1667) en Gesina (1631-1690). Zij erfden de artistieke aanleg van hun vader, die zijn kroost aanmoedigde om dit talent te gebruiken. Thuis bij de familie Ter Borch werd dan ook iedere dag getekend; geen dag zonder lijn. Ook al is Gesina minder bekend, toch heeft vrijwel iedere museumbezoeker haar wel eens gezien. Zij stond model voor de mooi geklede dames in de genrestukken van haar halfbroer Gerard. Dat zij meer kon dan poseren bewijst het portret dat zij schilderde van haar broer Mozes. Het doek werd dit jaar op de TEFAF voor maar liefst 3 miljoen euro door het Rijksmuseum gekocht. Van haar hand worden ook pentekeningen en kleurrijke aquarellen getoond met goed getroffen, vaak humoristische alledaagse scènes. Grappig is de impressie van een echtelijke ruzie, waarbij een vrouw haar met een pook zwaaiende man met haar pantoffel te lijf gaat. Zoals veel 17e-eeuwse kunstenaars raakten de Ter Borchs in de 18e eeuw door een smaakverandering uit beeld, maar in de 19e-eeuw maakten zij hun comeback. 

BOEK OVER DE ZWOLSE KUNSTENAARSFAMILIE TER BORCH– Marjorie E. Wieseman, Ilona van Tuinen, Michael Klomp en Geertje Havers, Thuis bij Ter Borch, Kunstenaarsfamilie in Zwolle. Een kunstenaarsfamilie herenigd. Zwolle: WBOOKS met Museum De Fundatie, 2025. Vader Gerard ter Borch de Oude, zijn beroemdste telg en naamgenoot Gerard de Jonge, spitsvondige dochter Gesina en andere zoons Harmen en Moses ter Borch. In het boek Thuis bij Ter Borch, kunstenaarsfamilie in Zwolle komt het werk van de artistieke familie Ter Borch samen. Het boek verschijnt ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling in Museum de Fundatie, waar de kunstwerken van de familie voor het eerst sinds lange tijd weer worden herenigd, en wel in thuisstad Zwolle. Lees meer 

UIT HET PARADIJS IN TER APEL – t/m 26 oktober, Museum Klooster Ter Apel,  Boslaan 3-5, Ter Apel: Uit het paradijs. Immense spiraalvormige schilderingen, getufte ‘Joshua trees’, en slangen die het gezicht van een vrouw omlijsten terwijl zij daar onbewogen onder blijft. In de tentoonstelling Uit het paradijs beloopt de bezoeker labyrint-achtige paden langs hedendaagse en moderne kunst en enkele bijzonder historische werken: van grafiek van Salvador Dalì en Rembrandt tot videokunst Guido van der Werve en fotografie van Juul Kraijer. Centraal staat ‘de reis van de mens’, geïnspireerd op het werk van dieptepsycholoog C.G. Jung en mythedeskundige Joseph Campbell. Hun werk is al jaren een inspiratiebron voor vele kunstenaars, filmmakers (de ‘Hollywoodfilm’) en romanschrijvers. In Uit het paradijs wordt de bezoeker zelf mee op reis genomen. Om vanuit de veilige omgeving – het paradijs – via obstakels uiteindelijk gelouterd naar huis terug te keren. Het museum is geopend di t/m za: 11 – 17 uur, zo: 13 – 17 uur. Lees meer 

MARC MULDERS IN LAREN – t/m 21 september, Museum Singer, Laren: Marc Mulders toont zijn nieuwste tuinschilderijen in de Van den Brinkgalerij. Daar gaat zijn werk een dialoog aan met de aangrenzende tuin van Piet Oudolf. Voor deze recente serie vindt Mulders inspiratie in de texturen, kleuren en vormen van de Singertuin. Ook de kleurrijke ontwerpschetsen van Piet Oudolf en de doeken van Larense luministen als Ferdinand Hart Nibbrig en Jan Sluijters inspireren hem. Mulders schildert de tuin als een verlaten plek waar je over de paden kunt dwalen. Hij zegt: “Wanneer ik de vreugde van mijn tuin probeer te schilderen in deze boze tijden, lijkt het alsof de zorgzame tuinman (‘GOD’), die mij altijd vergezelt, de tuin en het atelier (’the mystic garden’) heeft verlaten.” … “Maar toch brengen de  opkomende irissen, lelies, rozen en andere bloemwonderen een melodie tevoorschijn die mij inspiratie en hoop biedt.” Met deze woorden verwijst hij naar een songtekst van Bob Dylan: “There’s no one here, the gardener is gone”. Marc Mulders schildert sinds 2008 vooral de tuin bij zijn boerderij in Noord-Brabant. Hij werkt bij daglicht in een open stal, staande op de drempel tussen het donker van de stal en de bloemenakkers rondom zijn atelier. www.singerlaren.nl 

ESSAY OVER CHRISTELIJKE KUNST IN INDONESIË –  “Christian Art in Indonesia” by Volker Küster, Karel Steenbrink, and Rai Sudhiarsa: This chapter is from the thousand-page, open-access book A History of Christianity in Indonesia, edited by Karel A. Steenbrink and Jan S. Aritonang (Brill, 2008). The authors discuss the development of an indigenized Indonesian Christian art, starting with the West Javanese sculptor Iko, a Muslim who worked in both wood and stone and fulfilled commissions for the (Catholic) Sacred Heart Chapel on the premises of the Joseph Schmutzer sugar estate in Ganjuran in the 1920s. They then cover a handful of artists who came in the wake of the Second Vatican Council in the 1960s and amid the global trend toward contextual theology promoted by international Protestantism—focusing especially on the most famous two, Bagong Kussudiardja (1929–2004) and Nyoman Darsane (1939–2024), both Christian converts. 

BOEK MAKOTO FUJIMURA – Makoto Fujimura, Kunst + Geloof. Een theologie van creatie. Utrecht: Boekencentrum, 2025. In Kunst + Geloof onderzoekt de wereldberoemde Japanse schilder Makoto Fujimura de essentiële rol van creativiteit in het geestelijk leven. Na meer dan dertig jaar schilderen en creëren in zijn studio onthult Fujimura hoe zijn artistieke proces theologisch van aard is, doordrenkt van gebed en lof. Hij benadrukt dat creatie een spirituele daad is die ons inzicht verschaft in de diepte van Gods genade. Het boek put uit diverse bronnen, van de Bijbel tot Tim Keller, N.T. Wright en de Japanse Kintsugi-techniek. € 22,99. Lees meer 

CATHARIJNECONVENT UTRECHT: IN THE NAME OF LOVE – t/m 1 maart 2026. De liefde schittert in Museum Catharijneconvent! Maak een kleurrijke reis langs de vele gezichten van de liefde in de collectie van het museum. Van vurige passie en naastenliefde tot spirituele toewijding en schaduwzijdes van liefde zoals haat en verdriet. Oude, moderne en hedendaagse kunstwerken komen op een verrassende wijze samen. Lees meer 

CHAGALL IN DOESBURG – t/m 21 juni 2026, Lalique Museum, Gasthuisstraat 1, Doesburg: Marc Chagall - De Kleurenpoëet. Marc Chagall (1887-1985), de Wit-Russische kunstenaar van ultra-orthodoxe Joodse komaf, verbleef het grootste deel van zijn leven in Frankrijk. In de tentoonstelling draait het vooral om het thema vrouwen, o.a. vrouwen in de Bijbel. Zijn kunstwerken kenmerken zich door een vrije fantasievolle en droomachtige expressie. Chagall mag met recht de grootste kleurenpoëet aller tijden genoemd worden. https://www.laliquemuseum.nl/nu-te-zien/tentoonstelling-marc-chagall/ 

EGBERT MODDERMAN IN HARDERWIJK – t/m 21 september, Stadsmuseum Harderwijk, Donkerstraat 4, Harderwijk. Egbert Modderman (1989) legt zich toe op universele zingevingsthema’s op grote doeken. Sinds 2015 is hij de vaste kunstschilder van de Martinikerk in Groningen, waar hij in 2016 voor het eerst exposeerde met 10 grote werken. Vanaf 2017 maakte hij voor de Martinikerk de zeven werken van barmhartigheid. Ze hangen in de kooromgang van de kerk. Voor het eerst sinds de reformatie en de beeldenstorm, toen de kerk protestants werd, hangt er weer permanent beeldende kunst in de kerk. 

RELINDE KATTENBERG IN HARDERWIJK – t/m 1 november, Grote Kerk, Kerkplein 1, Harderwijk:  De Basis verbeeld, in brons verwoord, expositie van beeldend kunstenares Relinde Kattenberg. Relinde Kattenberg werkt ongeveer twintig jaar als beeldend kunstenares en maakt bronzen beelden met een symbolische betekenis. De Bijbel is daarbij een belangrijke inspiratiebron. Relinde woont in Harderwijk, waar ze een atelier aan huis heeft. Haar werk wordt geëxposeerd in binnen-en buitenland. Een indruk van haar werk is te vinden op de website www.relinde.com. Open tijdens de openingstijden van de kerk (dinsdag t/m zaterdag van 14.00-16.30 uur). 

HANNELIEKE VAN DE BEEK IN BENNEKOM – t/m 24 oktober, Oude of Sint-Alexanderkerk Bennekom: Hannelieke van de Beek Ode aan de schepping. In haar werk zal zowel de schoonheid als de kwetsbaarheid van de schepping te zien zijn, die ons wijzen op onze verantwoordelijkheid om haar te behouden. Hannelieke vindt inspiratie in haar verwondering over de wereld, dichtbij en ver weg. In natuur, landschap en de ontmoeting met mensen ervaart zij het mysterie van de Bijbel. Haar kunstwerken ontstaan door het samenvoegen van fotografie, textiel, schilder- en borduurwerk, waarbij alles als materiaal kan dienen. Zij werkt experimenteel, intuïtief en associatief vanuit het materiaal, waardoor verrassende en onverwachte, symbolische werken ontstaan. Op zaterdag 9 augustus zal Hannelieke van de Beek vanaf 14.00 uur aanwezig zijn om haar werk toe te lichten. Exposities in de Oude Kerk zijn altijd vrij toegankelijk. De expositie is geopend op donderdag en vrijdag van 13.30 – 16.00 uur en op zaterdag van 11.00 – 16.00 uur. Omdat de kerk incidenteel gesloten is in verband met een andere activiteit, is het raadzaam om de agenda op de website te raadplegen www.expooudekerk.nl/agenda 

ANNEKE KAAI IN DEN BOSCH – t/m 27 september, Grote Kerk, Kerkstraat 20, Den Bosch: Psalmen Actueel van Anneke Kaai. Anneke is aanwezig op 6 juli en 16 augustus. Open: wo en za van 13 – 16 uur. Ook tijdens concerten en na de kerkdiensten op zondag. Meer info: www.annekekaai.nl 

HENK HELMANTEL – t/m 1 november, Westeremden: Henk Helmantel 80, van kindertekeningen naar nu. Op 22 februari vierde Henk zijn tachtigste verjaardag. Een bijzondere leeftijd om te mogen bereiken. Dit heugelijke feit wordt dan ook uitgebreid gevierd dit jaar met een speciale tentoonstelling en een nieuw boek! De tentoonstelling Henk Helmantel gaat op 1 mei van start en zal een heel mooi overzicht laten zien van de eerste kindertekeningen tot zeer recent geschilderde werken. Met daarbij uiteraard klassiekers als Nieuw Leven (het bijbeltje), Arjans eerste slofjes, de rode kast en de mooiste stillevens en kerkinterieurs. Net als de laatste jaren is Museum Helmantel geopend op donderdag, vrijdag en zaterdag van 13:00-17:00. 

RONDLEIDINGEN MUSEUM HELMANTEL – Net als de afgelopen jaren, organiseert Museum Helmantel ook dit jaar rondleidingen in het voorhuis. Dit deel van het huis is normaal niet toegankelijk, maar wel zeer de moeite waard om te zien. Henk en Babs Helmantel hebben in de loop der jaren een prachtige collectie schilderijen, beelden, antieke voorwerpen en meubels verzameld, dit in combinatie met de bijzondere geschiedenis van het huis, maakt het zeer de moeite waard om bezichtigen. Dit jaar zullen de rondleidingen plaatsvinden op vrijdag. Twee keer per maand is er een uitgebreide ochtendrondleiding inclusief koffie met gebak en een heerlijke lunch. Verder zijn er één middag per maand twee standaard rondleidingen. Hierbij geen gebak en lunch, maar wel een rondleiding door het voorhuis. Voor meer informatie en aanmelding: lees hier verder. 

HELMANTEL ONTMOET HUISMAN – t/m 28 september 2025, Jopie Huisman Museum, Workum: Helmantel ontmoet Huisman. In deze tentoonstelling is werk te zien van Henk Helmantel, een van de belangrijkste kunstenaars binnen het hedendaags realisme in Nederland. De tentoonstelling geeft een inkijkje in Henk Helmantels kunstenaarschap én zijn verwantschap met het werk van Jopie. Te zien zijn meer dan veertig van Helmantels beroemde stillevens en kerkinterieurs. Henk Helmantel: ‘Ik ben veel vergeleken met Jopie. Al hebben we onze eigen stijl, toch is er zeker een verwantschap voelbaar.’ Beide Noordelijke Realisten laten in hun stillevens eenvoudige gebruiksvoorwerpen met een voelbaar verleden figureren. Hoewel de kunstwereld hen allebei in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw wegzette als ‘niet vernieuwend’, bleven zij tegen de stroom in trouw aan hun eigen stijl. Lees meer

HELMANTEL IN AMERIKA – VAN KOEIEN NAAR KUNST – t/m 27 december, Iconen Museum, Buiten Nieuwstraat 2, Kampen. Al emigreerden de familie Ritsema 28 jaar geleden naar de Verenigde Staten om daar een bloeiend agrarisch bedrijf op te bouwen, hun wortels liggen dezelfde Groningse klei als die van schilder Henk Helmantel. Toen ze afstand deden van een deel van hun bedrijf kwam er tijd voor kunst, voor het aanleggen van een fraaie collectie stillevens en kerkinterieurs, die nu te zien is in het Ikonenmuseum. https://www.ikonenmuseumkampen.nl/actueel/exposities/expositie/helmantel-in-amerika-van-koeien-naar-kunst 

NIEUW HELMANTEL BOEK – Er zal ter ere van 80 jaar Henk Helmantel een nieuw boek verschijnen. Anders dan de eerder verschenen boeken van/over Helmantel, is dit boek een biografie van het leven en werken van Henk, aangevuld en afgewisseld met een mooie weergave van zijn schilderijen die de ontwikkeling van Helmantel als kunstenaar goed in beeld brengt. Een groot deel van de afbeeldingen in het boek zal ook in het echt te bewonderen zijn op de tentoonstelling. Het boek is geschreven door Liesbeth van Es, directeur-conservator van Museum Helmantel, aangevuld met verrassende bijdrages van meer dan 20 gastschrijvers. Het boek is, net als voorgaande boeken in nauwe samenwerking met uitgever Art Revisited samengesteld. Op 2 mei zal de presentatie plaatvinden, waarna het uiteraard te koop is. 

LIEKE WIJNIA OVER TOENEMENDE RELIGIE IN KUNST – Het zomernummer van Metropolis M, tijdschrift over hedendaagse kunst, bevat een special over religie. Hiervoor schreef Lieke Wijnia een stuk over de voorzichtige acceptatie van religieuze kunst in het Nederland van nu. In deze tijden van sociale, politieke en maatschappelijke onzekerheid biedt religie (opnieuw) een veelzijdige bron voor kunstenaars om uit te putten. Dit is een ontwikkeling die sinds de eeuwwisseling steeds merkbaarder is. Voor dit artikel sprak Wijnia met Felipe van Laar over zijn sacrale architectonische installaties en Kenneth Aidoo deelde met haar hoe zijn geloof in zijn werk en leven aanwezig is. Ook komen o.a. de h3h Biënnale in Oosterhout en de tentoonstelling OMG. Reli Popart in Museum Krona voorbij. Van Felipe van Laar is dit jaar op Oerol nieuw werk te zien; van Kenneth Aidoo is een recente portretserie opgenomen in de collectie van Museum Catharijneconvent. De h3h biënnale opent eind juni en OMG Reli Popart is nu te zien in Uden. Het juni/juli nummer van Metropolis M is nu te koop in de boekhandel en online te bestellen. 

THE INVISIBILITY OF RELIGION IN CONTEMPORARY ART – lees meer over The Invisibility of Religion in Contemporary Art, het nieuwe boek van Jonathan Anderson. Even naar beneden scrollen en dan kun je ook een podcast beluisteren.   

JELLE KOREVAAR IN GORINCHEM – t/m 28 september, Museum Gorinchem: Jelle Korevaar neemt deel aan de tentoonstelling ‘SYMPOSION, een halve eeuw inspiratie’ met Zeegras, een kinetische installatie geïnspireerd door Posidonia Oceanica, het zeegras dat groeit langs de rotskusten van de Middellandse zee. Dit zeegras beweegt als een lijnenspel op de oceaanbodem en wordt ook wel de longen van de oceaan genoemd, omdat het meer CO2 opneemt dan een heel regenwoud. Lees meer 

STILTE LICHT PROJECT CORNELIS BOS – t/m 4 oktober: expositie Stilte Licht van Cornelis Bos tijdens de zomeropenstelling in de Sint-Joriskerk te Amersfoort. Ieder moment is uniek. Maar hebben we nog wel de tijd om dat op te merken? In de expositie Stilte Licht laat Cornelis Bos voor het eerst resultaten zien van zijn langdurige fotokunstproject. Een camera maakt elk uur een foto van het koorgedeelte in de Sint-Joriskerk, en dat een jaar lang. Vanaf februari 2025 verzamelt Bos foto’s om de diversiteit van het licht te vangen van alle uren in de seizoenen. In een selectie van foto’s laat hij zien dat de zon op hetzelfde uur anders naar binnen schijnt. Dat kun je zelf ervaren door er zelf te gaan zitten en te kijken. Bos nodigt je uit aandachtig te kijken en te vertragen. Het ritme van het licht fascineert Bos maar ook die van de eeuwenoude traditie van de kanunniken. Ruim 600 jaar geleden hielden ze de gebeden op vaste tijden in dezelfde ruimte. Zij moeten het licht ook hebben ervaren. Juist omdat ze zo’n strak ritme aanhielden. De getijden vormen de innerlijke structuur voor een bewuste manier om met tijd om te gaan. In en naast het koor zullen een selectie van de foto’s zichtbaar zijn samen met een timelapse en blauwdrukken van het project. De kerk is geopend op dinsdag t/m zaterdag, van 11:00 – 17:00 uur. Entree kost €2, toegang tot 12 jaar (of als Vriend van de Sint-Joriskerk) gratis. www.cmbos.nl/stiltelicht 

JIP WIJNGAARDEN IN LEEUWARDEN – t/m 20 september, Grote of Jacobijnerkerk Leeuwarden, Jacobijnerkerkhof 95, Leeuwarden: Jip Wijngaarden, expositie Ademtocht. Een schilderijen- tentoonstelling van de in Frankrijk woonachtige kunstenares Jip Wijngaarden. Veel mensen kennen haar nog uit het verleden toen ze de rol van Anne Frank vertolkte in een toneelstuk met Jeroen Krabbé of uit haar latere acteerwerk op toneel en in films. Op enig moment is ze weer teruggekeerd naar haar oorspronkelijke liefde: beeldende kunst. Bij de tentoonstelling is haar nieuwe boek gepubliceerd. April - mei donderdag t/m zaterdag, juni - september dinsdag t/m zaterdag, 13.00 - 16.00 uur. https://www.friesland.nl/nl/plannen/evenementen/agenda/176756626/expositie-ademtocht-in-grote-of-jacobijnerker-te-leeuwarden#item-details__openingtimes 

ECSTASY AS TECHNOLOGY OF THE SELF – t/m 2 november. KADOC is ook de komende maanden nog ‘in extase’. Het gelijknamige project, een samenwerking van KADOC en PARCUM, krijgt er in september een derde luik bij, naast de diverse nevenevenementen die al hebben plaatsgevonden en nog op stapel staan. Na de expo’s Ecstacy & Orewoet, in Museum PARCUM, en In vervoering. Religie, dans en extase, in KADOC, beide nog tot 9 november, zetten we onze kapel, inclusief de sacristie en de binnentuin, van 12 september tot 2 november open voor de tentoonstelling Ecstacy as technology of the self. Curator Ebba Van der Taelen gaat op zoek naar de betekenis van extase vandaag. Ze vertrekt van de ‘technologie van het zelf’, een begrip van de Franse filosoof Michel Foucault. Volgens hem gebruiken mensen verschillende technieken, zoals meditatie of zelfreflectie, om hun identiteit actief vorm te geven. Zo bekeken is extase geen passieve roes, maar een manier om bestaande patronen te doorbreken en ruimte te maken voor iets nieuws. Met dat in het achterhoofd selecteerde Ebba, na een open call, tien kunstenaars die extase elk op een eigen manier benaderen, van een helende ervaring over een daad van verzet tot een poort naar zelfvorming. Ecstacy as technology of the self opent op 11 september om 19 uur met onder meer een korte performance van neneh noï. U bent van harte uitgenodigd, maar dient zich wel via deze link te registreren. 

In het kader van ‘In Extase’ en van de expo vindt op 4 september de OpenDansvloer@KADOC plaats, gaat op 2 oktober The Wonder of it All, de nieuwe voorstelling van Daniel Linehan en zijn gezelschap Hiatus, in STUK in première en zal Sander Vloebergs, ‘KADOC-choreograaf in residence’, af en toe interveniëren in de tentoonstelling, met een performance in het weekend van 1 november. Het project sluiten we op 8 en 9 november in onze kapel af met een voorstelling van choreografe Pé Vermeersch. Hou onze website en sociale media in het oog. En er volgen ongetwijfeld nog andere 'extatische' initiatieven! www.kadoc.kuleuven.be  

ECSTASY & OREWOET IN LEUVEN – tot 9 november. De langverwachte expo Ecstasy & Orewoet is eindelijk open! Ervaar 700 jaar extase in deze fascinerende tentoonstelling waar hedendaagse kunstenaars zoals Marina Abramović en Jeremy Shaw de dialoog aangaan met religieus erfgoed. Wil je je voorbereiden op je bezoek? Of wil je juist graag een aandenken? Ons nieuwe PARCUM Magazine is de perfecte metgezel. Onze experts en partners komen aan het woord over middeleeuwse mystici en hedendaagse kunstenaars. Nu beschikbaar in de museumshop en online voor slechts €3,90! Bezoek de expo 

SALONLEZINGEN | ECSTASY & OREWOET – September & oktober 2025, Museum PARCUM, Leuven. Wil je je verder laten onderdompelen in het thema van onze tentoonstelling 'Ecstasy & Orewoet'? Dat kan tijdens onze boeiende reeks salonlezingen. Vier inspirerende sprekers nemen je mee op reis door cultuur, religie, geschiedenis en wetenschap. Op 11 september opent schrijver Kader Abdolah de reeks met 'Wat je zoekt, zoekt jou', een verhaal over de dertiende-eeuwse Perzische mysticus Rumi. Een week later verkent neurowetenschapper Michiel Van Elk of je werkelijk 'talent voor extase' kan hebben. Schrijfster Persis Bekkering duikt op 25 september in de ravecultuur en de rol van XTC om tot extase te komen. Historica Tine Van Osselaer sluit de reeks af met een blik op religieuze extase en hysterie in de 20ste eeuw.

Programma overzicht:

•      11.09 - 'Wat je zoekt, zoekt jou' door Kader Abdolah

•      18.09 - 'Heb jij talent voor extase?' door Michiel Van Elk

•      25.09 - 'Werd extase een massafenomeen door XTC?' door Persis Bekkering

•      02.10 - 'Religieuze extase in de 20ste eeuw: mirakel of hysterie?' door Tine Van Osselaer. Meer informatie 

TENTOONSTELLING IN ANTWERPEN – t/m 28 september, Sint-Anna-ten-Drieënkerk, Hanegraefstraat 1 te Antwerpen-Linkeroever: tentoonstelling Zoeklicht. Op 29 juni openen we onze zomertentoonstelling met werk van Els Vos, Jax Buytaert, Marie Dreezen en Iris Van der Kerken. Ze tonen schilderijen, fotografie, grafiek, dia’s en video-installaties die geïnspireerd zijn op de zoektocht naar het licht in deze soms wel donkere tijden. U bent van harte welkom op de VERNISSAGE op zondag 29 juni om 15.00 uur. Het muzikale duo Paulette Verlée brengt live muziek op piano en cello bij beelden van kunstwerken die we projecteren! Alle kunstenaars zullen aanwezig zijn. Gratis toegang. De tentoonstelling is tot 28 september elk weekend open van 14.00 uur tot 17.00 uur (uitgezonderd 27/7, 31/8 en 28/9 wegens concert, dan enkel van 16.00 tot 18.00 uur). https://www.anna3.be/ 

EXPOSITIE TROTS EN TROOST: MIDDELEEUWSE GETIJDENBOEKEN EN HUN LEZERS IN BRUGGE – t/m 7 oktober, Groeningermuseum, Brugge. Deze collectiepresentatie van de Openbare Bibliotheek Brugge verzamelt nooit eerder getoonde middeleeuwse getijdenboeken, schilderijen en objecten uit de collecties van de Openbare Bibliotheek, Musea Brugge, de Stichting Jean van Caloen, en de Vlaamse Overheid. Op 2 juli wisselen de bladzijdes, zodat ze niet te lang worden blootgesteld aan het licht. Bezoekers kunnen dus dubbel genieten van het verhaal. https://www.museabrugge.be/kalender/activiteiten-en-evenementen/trots_en_troost 

MEESTERS IN VERBEELDING – KUNSTROUTE IN LEUVEN. Vanaf 1 april openen de zeven religieus erfgoedsites van de toeristische route 'Meesters in Verbeelding' in en rond Leuven weer hun deuren. Ze geven elk onderdak aan ware pareltjes van religieuze kunst. https://www.flemishmastersinsitu.com/nl/de-meestertocht-jouw-rode-draad-van-plek-naar-plek/meesters-verbeelding 

ABDIJ ROOSENBERG, BELGIË, INDIVIDUELE RONDLEIDING MET GIDS - iedere derde zondag van de maand, 14.30 u. https://www.herita.be/nl/events/individueel-bezoek-met-gids?utm_source=Abdij+Roosenberg 

NIEUW OP ARTWAY: CRAIG ARTHOLOMEW OVER DE AMBACHTEN – Artikel De glorie van het alledaagse. Over de plaats van het ambacht. ‘De ambachten maken deel uit van het gewone, het alledaagse. Een definitie van wat het betekent om mens te zijn is dat we homo faber zijn, makers. We zien dit bij het eerste echtpaar, Adam en Eva, die in het grote park van Eden worden geplaatst om het te bewerken en bewaren. Een deel van het mens-zijn is het verantwoordelijk en in staat zijn om de verborgen mogelijkheden van de schepping te ontwikkelen, en dit omvat het ambacht. Genesis 4:20-22 getuigt van deze ontwikkeling en verwijst naar tenten, vee, muzikanten en metaalbewerkers. En ambachtslieden, vervuld met de Geest, spelen een cruciale rol bij het bouwen van Gods huis. Het ambacht, of we het erkennen of niet, speelt een centrale rol in ons leven.’ Lees meer 

CALVIN SEERVELD OVERLEDEN – Op 5 augustus overleed Calvin Seerveld, die als estheticus veel heeft betekend voor de reflectie over kunst en geloof. Pieter van Kampen schreef over hem: ‘Prof. Dr. Calvin Seerveld is al jaren­lang als kunsthistoricus en hoogle­raar in de esthetica verbonden aan het Institute for Christian Studies in To­ronto, Canada. Hij is getrouwd met een Nederlandse en kan onze taal goed verstaan en lezen, maar wat minder vlot spreken. Zei hij zelf. Hij staat in de lijn van het Calvinisme in zijn beklemtonen van de zgn. 'cul­tuuropdracht'. Hij heeft vele publica­ties op zijn naam staan, die recht­streeks over zijn vakgebied gaan, maar ook te maken hebben met het genieten van kunst en muziek. Wellicht is zijn bekendste boek Rain­bows for a Fallen World, Regenbogen voor een gevallen Wereld. Hij schreef ook bundels met gedichten en teksten voor muziekstukken. Prof. Seerveld wordt niet moe om christenen op te roepen om 'cultureel' en 'artistiek' actief te zijn, niet omdat we er per se zo goed in zijn, maar omdat het voor ons mensen zo goed is. Lees hier het hele interview 

ARTWAY BLOG – In deze blog bespreekt Arnoud van der Wal de Herz Jesu Kirche in München. ‘Vlakbij het Grünwaldpark, in het stadsdeel Neuhausen in München, ligt de Herz Jesu Kirche, of Heilig Hartkerk. Een rooms-katholieke kerk met naar verluidt de grootste kerkdeuren ter wereld. Die omvang spreekt mogelijk tot de verbeelding, maar de vormgeving en de symboliek van het gebouw zijn zeker zo indrukwekkend.’ Lees meer 

NIEUW OP DE ENGELSE KANT VAN ARTWAY –

·         Caspar David Friedrich’s Sacred Intuition by James Romaine. The idea that Friedrich’s turn to landscape reflected a turn away from Christianity is widely held. James Romaine challenges this narrative, arguing that, from the very beginning, Christian art had two streams, one narrative oriented and the other meditative. Friedrich’s art belongs to the second type. While his art rarely depicts overtly religious narratives, Friedrich expanded the parameters of the history of Christianity in the visual arts.

·         Painting the Life of Christ – an interview with Francis Hoyland | written by Jonathan Evens

·         ‘The Pace Of Being Known’ – Reflecting on Vermeyen's Marriage at Cana by Jake Lloyd 

KERK EGBERT REITSMA IN KOLLUM – Als columnist van Museumtijdschrift schrijft Pauline Broekema in elk nummer over haar persoonlijke kunstobservaties. In deze column, uit Museumtijdschrift nummer 4, vertelt zij over de Oosterkerk in Kollum naar ontwerp van architect Egbert Reitsma met schilderingen van George Martens. U kunt ook luisteren naar de door Pauline Broekema ingesproken column. Zie Heerscheresse in een Friese kerk - Museumtijdschrift 

BOEK GROENE SYMBOLIEK – Peter van Asselt en Hanneke Maassen, Groene symboliek, schikkingen bij levensthema’s. Utrecht: Kokboekencentrum, 2025. Een prachtig en praktisch koffietafelboek met bloemschikkingen bij levensthema’s. In Groene symboliek laten bloemstylisten Peter van Asselt en Hanneke Maassen zien hoe je levensthema’s als verlies, hoop en vrede kunt vormgeven met natuurlijke en duurzame materialen. Lezers worden gestimuleerd om zelf aan de slag te gaan met het maken van mooie bloemstukken. Ze kunnen daarbij terugvallen op de omschrijvingen van alle arrangementen achter in het boek en op de detailfoto’s. Naast mooie beelden bevat het boek ook inspirerende teksten bij de gemaakte stukken. Een prachtig boek vol zingeving en voorbeelden om zelf mee aan de slag te gaan. Hardcover, €29,99. Lees meer 

BOEK JIP WIJNGAARDEN – Jip Wijngaarden, Eppo Bruins, Jeroen Krabbé, Awraham Soetendorp, A portrait of Jip Wijngaarden, Ademtocht. Tolbert: Art Revisited, 2025.  A Portrait of, is de naam van een serie monografieën van Art Revisited met veel afbeeldingen van schilderijen vergezeld door relevante teksten en illustraties die ons inzicht geven in het leven en werk van een kunstenaar. Ieder mens is uniek, zo ook iedere kunstenaar. Jip Wijngaarden is nog net iets unieker. Veel mensen kennen haar nog uit het verleden toen ze de rol van Anne Frank vertolkte of uit haar latere films. Op enig moment is ze weer teruggekeerd naar haar oorspronkelijke liefde: Beeldende kunst. Volg je hart, dat moet wel haar motto zijn. In dit boek schrijft ze: “Ik sloeg de pagina van actrice om en werd schilder, stopte met spelen en werd mezelf. Althans, ik streef ernaar om die weg zo eerlijk mogelijk te bewandelen…” Jip neemt beslissingen op haar gevoel, niet berekenend. In dit kunstboek hebben onder andere Awraham Soetendorp, Jeroen Krabbé en Eppo Bruins op hun manier en vanuit hun perspectief een bijdrage geleverd om het portret van Jip Wijngaarden compleet te maken. Nederlands, 176 blz, €39.- Lees meer 

BOEK MARCUS VAN LOOPIK – Marcus van Loopik, Fragmenten uit de Bijbel vanuit Joodse beleving verbeeld en toegelicht. Kampen: Uitgeverij van Warven, 2024. Vanuit het jodendom bezien is het scheppen van kunst een religieuze handeling. Als beeld van God is aan de mens opgedragen om zijn Schepper in diens creatieve vermogen na te volgen. Kunst ontleent haar inspiratie mede aan verwondering over het mysterie, dat onder de oppervlakte van de zichtbare werkelijkheid schuilgaat. In wat we Joodse kunst noemen, werken Israëls traditie, cultuur en geschiedenis op herkenbare wijze door. In dit rijk geïllustreerde boek toont de Joodse kunstenaar en publicist Marcus van Loopik op persoonlijke wijze, in woord en beeld, hoe Bijbelse verhalen hem als mens in zijn leven hebben geraakt en verrijkt. In toelichtingen bij de afgebeelde kunstwerken verschaft dit boek de lezer inzicht in de vaak geheel eigen symboliek van de Joodse traditie. Iedere afbeelding die in dit boek is opgenomen gaat daarom vergezeld van een korte verklaring. De begeleidende toelichtingen laten zien hoe Bijbelse teksten ons door de geschiedenis heen steeds opnieuw kracht en inzicht kunnen schenken. De taal van het beeld aanvaardt meerduidigheid en verschil van mening. Met name dit maakt een picturale benadering van Bijbelse teksten en ideeën geschikt voor interreligieuze dialoog. Hardcover, €34,95. Lees meer 

BOEK – Omdat God ernaar verlangt mens te zijn (Hardback). In dit boek worden Pasen en Kerst tastbaar dankzij de vervlechting van hoopvolle gedachten van Halík en schilderijen van oude meesters. https://www.boekenwereld.com/tomas-halik-omdat-god-ernaar-verlangt-mens-te-zijn-9789043538749 

BOEK OVER IKO, DE JAVAANSE BEELDSNIJDER– De Javaanse beeldsnijder Iko | Van bedaja tot Madonna. De Indische zaal op paleis Noordeinde, in 1906 door de bevolking van Nederlands-Indië aangeboden aan koningin Wilhelmina, is een van de mooiste zalen van paleis Noordeinde in Den Haag. De Javaanse beeldsnijder Iko (zijn volledige naam is onbekend) was een van de ambachtslieden die er vanuit Java aan meewerkte. In dit boek wordt zijn oeuvre met ook religieuze werken voor het eerst in samenhang besproken. https://wbooks.com/winkel/kunst/de-javaanse-beeldsnijder-iko/ 

WEERSOMSTUIT – Weersomstuit en 80 andere klimaatgedichten. Onder redactie van Ria Borkent en Alfred Valstar werd een dichtbundel samengesteld met gedichten rondom het klimaat., van 26 dichters. Zonder opgeheven vingertje, maar kleurrijk, soms wel confronterend, soms met humor, of juist ingekeerd. De dichtbundel is in 4 thema’s ingedeeld: Het weer, natuur, vervuiling en licht. Bij elk thema is een zwartwit illustratie door kunstenaar Grady van den Bosch, die ook het beeld voor de cover maakte. Er klinkt een stukje Bijbelse hoop door in de bundel. Ria Borkent schreef zelf verschillende teksten voor het Nieuwe Liedboek. Meer informatie op de website van Uitgeverij Anderszins: www.uitgeverijanderszins.nl

BOEK TUSSEN HEMEL EN OORLOG – Rozanne de Bruijne  (red.), Tussen hemel en oorlog. Zwolle: Waanders Uitgevers, 2025. Op 20 februari 2025 verschijnt bij Waanders Uitgevers het boek over kunst en religie in het interbellum ter gelegenheid van de tentoonstelling in Museum Catharijneconvent in Utrecht. De spirituele zoektocht van kunstenaars tussen de twee wereldoorlogen, met werken van onder anderen Kandinsky, Toorop en Kollwitz, die betekenis en hoop zochten in een tijd van crisis. Tussen hemel en oorlog neemt je mee in de artistieke zoektocht naar zingeving in de periode tussen twee wereldoorlogen (1918 tot 1939). In deze turbulente tijd boden religie en spiritualiteit inspiratie en houvast aan veel Nederlandse, Belgische en Duitse kunstenaars. Dromend over een nieuwe wereld zochten ze naar betekenis, gemeenschap, essentie en identiteit. Die zoektochten resulteerden in indrukwekkende kunstwerken met ook nu nog herkenbare en relevante thema’s. In veertien hoofdstukken geschreven door verschillende specialisten reis je door het spirituele landschap van het interbellum. 176 pagina’s, paperback, €29,95.
‍BOEK OVER SAMUEL VAN HOOGSTRATEN – David de Witt, Leonore van Sloten,  Samuel van Hoogstraten | De illusionist. Zwolle: Wbooks, 2025. Samuel van Hoogstraten (1627-1678), was van alle leerlingen die Rembrandt onder zijn hoede heeft gehad de meest succesvolle. In zijn eigen tijd dan. Want na de zeventiende eeuw verloor hij zijn bekendheid bij het grote publiek. En dat terwijl hij een geleerde kunstenaar was die voortdurende experimenteerde met verschillende genres en optische trucs. Op het gebied van illusionisme was hij zelfs een pionier: de 3D-kunstenaar van zijn tijd. Van Hoogstraten schreef ook een invloedrijk handboek over het maken van schilderijen, Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst. Daarin gaat het vooral om het schilderen van wat hij ‘de zichtbare wereld’ noemt – schilderen wat je ziet. Generaties kunstenaars zijn ermee opgevoed. Niet onbelangrijk: dit boek beschrijft ook Rembrandts opvattingen over kunst, en is daarmee onze belangrijkste bron over die grote kunstenaar. Hoog tijd voor een hernieuwde introductie. € 29,95. Lees meer
‍PARCUM POCKET #4 - Deze vierde PARCUM Pocket neemt je mee op tocht langs zeven religieuse erfgoedsites in en rond Leuven. Via de fysieke tocht 'Meesters in Verbeelding' richt PARCUM de spotlights op deze bijzondere plekken, met hun specifieke Vlaamse meesters. Naast de reeks kortverhalen die je ter plekke kan beluisteren, ontwikkelden we ook een luisterverhaal en deze pocket. Deze pocket biedt een overzicht van de verschillende objecten en locaties die aan bod komen in de meestertocht. Je krijgt een overzicht van de geschiedenis van de plek en het belang van het kunstwerk voor de erfgoedsite. Wat is de betekenis? Waarom is het speciaal voor deze plek gemaakt? En wie was de opdrachtgever en welke kunstenaar heeft het vervaardigd? Deze pocket kadert binnen ‘Vlaamse Meesters op hun Plek’, een initiatief van Toerisme Vlaanderen in samenwerking met Openbaar Kunstbezit Vlaanderen. Koop PARCUM Pocket #4 >  

BIOGRAFIE OVER JAN MANKES – Rémon van Gemeren, Jan Mankes. Schilder van tederheid. Zwolle: WBooks, 2025, vierde druk.  Jan Mankes (1889-1920) werd slechts dertig jaar, maar liet bijna tweehonderd schilderijen na. De afgelopen decennia is de belangstelling voor zijn werk sterk toegenomen, met tal van publicaties en tentoonstellingen. Mankes zonderde zich het liefst af in de natuur en in zijn atelier. Uiterlijk was hij kalm, innerlijk was hij onrustig. Hij was een kunstenaar die uiting wilde geven aan zijn geestelijk leven en daartoe zocht hij naar manieren om dieper door te dringen in de objecten die hij afbeeldde. Zijn werk wordt gekenmerkt door verstilling, verfijning, eenvoud, zuiverheid en melancholie. Rémon van Gemeren volgt Mankes op de voet en geeft tegelijkertijd een scherp en intrigerend beeld van zijn persoonlijkheid en kunstenaarschap. Ook plaatst hij Mankes in de context van zijn omgeving en zijn tijd. Jan Mankes. Schilder van tederheid vertelt een verhaal over een man die de tederheid van het bestaan wilde uitdrukken met behulp van alles wat hij mooi vond, een verhaal over de kracht en de kwetsbaarheid van het leven. Met 42 afbeeldingen. € 29,95. De dubbeltentoonstelling over Jan Mankes is t/m 22 juni te zien in Museum Belvédère en Museum Arnhem.‍

BOEK – Anneke de Vries (red.), Belle de Rode, Mariëtta Jansen, Hoe Van Gogh naar Groningen kwam. Zwolle: Wbooks, 2024. Over eigenzinnige Groningers en ondernemende studenten die de moderne kunst naar het Noorden brachten. Vincent van Gogh is zelf nooit in Groningen geweest, maar zijn werk wel: al in 1896, zes jaar na zijn overlijden, zijn er 128 schilderijen en tekeningen te zien in het dan pas geopende Groninger Museum. Het is de grootste Van Gogh-tentoonstelling tot dan toe. Dit boek vertelt het verhaal van die tentoonstelling in woord en beeld. De organisatoren van de toenmalige tentoonstelling, een groep studenten van de Rijksuniversiteit Groningen, ontmoeten elkaar in een periode waarin de bloei van de wetenschap en de groei van de stad hand in hand gaan. De relatie tussen de studenten, hun hoogleraren en toonaangevende kunstenaars van dat moment krijgt uitgebreide aandacht. Niet alleen Van Gogh is in deze jaren namelijk het onderwerp van een expositie: de studenten (onder wie de later zo beroemde cultuurhistoricus Johan Huizinga) presenteren tussen 1895 en 1897 ook werk van hedendaagse kunstenaars als Theo van Hoytema, Johan Thorn Prikker en Jan Toorop, die hoogstpersoonlijk naar Groningen komt en er dineert met studenten en hoogleraren. In zijn kielzog volgt de Haagse kunstpedagoog H.P. Bremmer: vooraanstaande Groningers gaan bij hem op cursus in de villa van de psycholoog prof. Gerard Heymans en beginnen kunst te verzamelen – waaronder werk van Van Gogh. In samenwerking met Groninger Museum, illustraties 240 kleur & zwart-wit, €29,95.

‍BOEK MAARTEN VAN HEEMSKERCK – Ilja Veldman, met een bijdrage van Mireille te Marvelde en Jessica Roeders: Maarten van Heemskerck 1498-1574. Zwolle – Wbooks, 2024. Maarten van Heemskerck (1498-1574) is een van de belangrijkste Noord-Nederlandse kunstenaars uit de zestiende eeuw. Zijn vroegste schilderijen getuigen al van een meesterlijke creativiteit en originaliteit. Een verblijf in Rome in 1532-1536/1537 is bepalend voor Heemskercks verdere loopbaan. De antieke kunst en de meesterwerken van Italiaanse kunstenaars als Michelangelo en Rafaël die hij daar ziet, maken diepe indruk op hem. Zijn stijl en thematiek veranderen daardoor radicaal. Na terugkeer in Haarlem in 1537 ontwikkelt Heemskerck zich tot de beste vertegenwoordiger van de renaissance in de noordelijke Nederlanden. In dit boek worden voor de eerste keer zijn leven en werk in samenhang beschreven en gezet tegen de achtergrond van maatschappelijke omstandigheden en historische gebeurtenissen. De schilder leeft in een woelige tijd. De Beeldenstorm en de opstand tegen het Spaanse regime maken in de noordelijke Nederlanden een eind aan de traditionele kunst voor kerken en kloosters, terwijl de gegoede burgerij de nieuwe doelgroep wordt. Dankzij Heemskerck komt ook de prentkunst tot bloei als een nieuw artistiek medium voor bredere lagen van de bevolking. Dit nieuwe, rijk geïllustreerde standaardwerk bevat tal van nieuwe vondsten en inzichten. Circa 320 afbeeldingen in kleur en zwart-wit. Introprijs tot 20 januari 2025: €39,95. Maarten van Heemskerck 1498-1574 • WBOOKS‍