ArtWay boekenlijst 2025

ArtWay boekenlijst 2025 

AMEN: WILLEM JAN OTTEN EN PAUL VAN DONGEN – Willem Jan Otten, Paul van Dongen, Amen. Essay over bidden. Middelburg: Skandalon, 2025. Wat gebeurt er als je bidt? In Amen onderzoekt Willem Jan Otten het gebed in zijn vele facetten – tastend, luisterend, schrijvend. Bidden is voor hem een beweging uit jezelf naar God toe die je tegelijk over jezelf en je geweten laat buigen. ‘Dat waar je om vraagt, wordt van jou gevraagd.’ Bidden, persoonlijk of met anderen, is een vorm van aandacht die – net als dromen en dichten – tegenwicht biedt aan de dwingende logica van materialisme en aan de orkaan van informatie die ons weg lijkt te blazen. ‘Een antilichaam tegen onze giftige succescultuur.’ Net als in zijn eerdere werk raakt Otten met zijn glasheldere stijl aan het mysterie van geloof en taal. Het boek Amen blijft je bij, heb je in die zin nooit uit. Het doet je in gedachten opkijken van de woorden – naar de rijke illuminaties van kunstenaar Paul van Dongen, die je ziende naar binnen doen keren. Hardcover, full colour | 208 blz. €27,99 

CHARLES MACKESY – Charles Mackesy, Onthoud dit altijd. Utrecht: KokBoekencentrum, 2025. Een nieuw verhaal over hoop, vriendschap en vertrouwen. In Onthoud dit altijd dwalen Charlie Mackesy’s vier onwaarschijnlijke vrienden opnieuw door de wildernis. Ze hebben geen idee waar ze heen gaan of waar ze naar op zoek zijn. Wat ze wel weten, is dat het leven moeilijk kan zijn, maar dat ze van elkaar houden. En dat taartjes vaak het antwoord zijn. Kan de jongen, wanneer de donkere wolken opdoemen, zich herinneren wat hij nodig heeft om de storm te doorstaan? Verschijnt wereldwijd op 9 oktober 2025. Pre-order nu Onthoud dit altijd van Charlie Mackesy voor 9 oktober, en maak kans op 1 van de 100 cadeau-exemplaren om weg te geven. 

DE RIJMELAARSE KAT – Marius van Dokkum en Rikkert Zuiderveld, De Rijmelaarse Kat. Tolbert: Art Revisted, 2025. Rikkert Zuiderveld en Marius van Dokkum zijn twee creatievelingen die elkaar hebben gevonden in hun gedeelde liefde voor humor en verwondering over het alledaagse dat nooit écht gewoon is. Met veel plezier werkten ze samen. Het resultaat? Een vrolijk boek vol humor, fantasie en een vleugje ondeugendheid, waar kinderen én grote mensen hardop om moeten lachen. Want als twee meesters van verbeelding samenwerken, wordt lezen een feest! Uitgebracht door Art Revisited, lees meer en bestel 

DE JAVAANSE BEELDSNIJDER IKO – Arthur Crucq, De Javaanse beeldsnijder Iko | Van bedaja tot Madonna. Zwolle: WBooks, 2025. De Indische zaal op paleis Noordeinde, in 1906 door de bevolking van Nederlands-Indië aangeboden aan koningin Wilhelmina, is een van de mooiste zalen van paleis Noordeinde in Den Haag. De Javaanse beeldsnijder Iko (zijn volledige naam is onbekend) was een van de ambachtslieden die er vanuit Java aan meewerkte. In dit boek wordt zijn oeuvre met ook religieuze werken voor het eerst in samenhang besproken. https://wbooks.com/winkel/kunst/de-javaanse-beeldsnijder-iko/ 

OMDAT GOD ERNAAR VERLANGT MENS TE ZIJN – Tomáš Halík, Omdat God ernaar verlangt mens te zijn; overwegingen bij Kerst en Pasen. Utrecht: KokBoekencentrum Non-Fictie, 2025. Dit is een prachtig geschenkboek met overwegingen voor Kerst en Pasen, geïllustreerd met oude meesterwerken. De mens streeft naar vrijheid en macht en wil in het middelpunt van de belangstelling staan. In dit geschenkboek laat Tomáš Halík zien hoe God door zijn verlangen mens te worden, juist zwakte en kwetsbaarheid verheft tot ware kracht. Het kerstmysterie van de incarnatie wordt ook tastbaar in de schilderijen van oude meesters, die aanzetten tot meditatie. ‘Laten we God niet zoeken in de stormen van rampen, in de overstromingen van ongeluk waardoor onze zekerheden beginnen te wankelen. Laten we liever naar zijn stem luisteren in de zachte adem van menselijk mededogen, in de uitingen van solidariteit. In het heilige en onvoorwaardelijke van de liefde, daar ontdekken we God,’ aldus Halík. €15,99  https://www.boekenwereld.com/tomas-halik-omdat-god-ernaar-verlangt-mens-te-zijn-9789043538749 

PARCUM POCKET #4 – Deze vierde PARCUM Pocket neemt je mee op tocht langs zeven religieuze erfgoedsites in en rond Leuven. Via de fysieke tocht 'Meesters in Verbeelding' richt PARCUM de spotlights op deze bijzondere plekken, met hun specifieke Vlaamse meesters. Naast de reeks kortverhalen die je ter plekke kan beluisteren, ontwikkelden we ook een luisterverhaal en deze pocket. Deze pocket biedt een overzicht van de verschillende objecten en locaties die aan bod komen in de meestertocht. Je krijgt een overzicht van de geschiedenis van de plek en het belang van het kunstwerk voor de erfgoedsite. Wat is de betekenis? Waarom is het speciaal voor deze plek gemaakt? En wie was de opdrachtgever en welke kunstenaar heeft het vervaardigd? Deze pocket kadert binnen ‘Vlaamse Meesters op hun Plek’, een initiatief van Toerisme Vlaanderen in samenwerking met Openbaar Kunstbezit Vlaanderen. Koop PARCUM Pocket #4 >  

HENK HELMANTEL – Liesbeth van Es (red.), Een Portret van Henk Helmantel – 80. Tolbert: Art Revisited, 2025. Ter ere van 80 jaar Henk Helmantel is een nieuw boek verschenen. Anders dan de eerder verschenen boeken van/over Helmantel, is dit boek een biografie van het leven en werken van Henk, aangevuld en afgewisseld met een mooie weergave van zijn schilderijen die de ontwikkeling van Helmantel als kunstenaar goed in beeld brengt. Het boek is geschreven door Liesbeth van Es, directeur-conservator van Museum Helmantel, aangevuld met verrassende bijdrages van meer dan 20 gastschrijvers. Het boek is, net als voorgaande boeken in nauwe samenwerking met uitgever Art Revisited samengesteld. Op 2 mei zal de presentatie plaatvinden, waarna het uiteraard te koop is. 192 pagina's, full colour, harde kaft. €39,-. https://museumhelmantel.artrevisited.com/nl/winkel/kunstboeken/henk-helmantel/product/u-335/een-portret-van-henk-helmantel---80-levering-vanaf-2-mei 

JIP WIJNGAARDEN – Jip Wijngaarden, Eppo Bruins, Jeroen Krabbé, Awraham Soetendorp, A portrait of Jip Wijngaarden, Ademtocht. Tolbert: Art Revisited, 2025.  A Portrait of, is de naam van een serie monografieën van Art Revisited met veel afbeeldingen van schilderijen vergezeld door relevante teksten en illustraties die ons inzicht geven in het leven en werk van een kunstenaar. Ieder mens is uniek, zo ook iedere kunstenaar. Jip Wijngaarden is nog net iets unieker. Veel mensen kennen haar nog uit het verleden toen ze de rol van Anne Frank vertolkte of uit haar latere films. Op enig moment is ze weer teruggekeerd naar haar oorspronkelijke liefde: Beeldende kunst. Volg je hart, dat moet wel haar motto zijn. In dit boek schrijft ze: “Ik sloeg de pagina van actrice om en werd schilder, stopte met spelen en werd mezelf. Althans, ik streef ernaar om die weg zo eerlijk mogelijk te bewandelen…” Jip neemt beslissingen op haar gevoel, niet berekenend. In dit kunstboek hebben onder andere Awraham Soetendorp, Jeroen Krabbé en Eppo Bruins op hun manier en vanuit hun perspectief een bijdrage geleverd om het portret van Jip Wijngaarden compleet te maken. Nederlands, 176 blz, €39.- Lees meer 

MARCUS VAN LOOPIK – Marcus van Loopik, Fragmenten uit de Bijbel vanuit Joodse beleving verbeeld en toegelicht. Kampen: Uitgeverij van Warven, 2024. Vanuit het jodendom bezien is het scheppen van kunst een religieuze handeling. Als beeld van God is aan de mens opgedragen om zijn Schepper in diens creatieve vermogen na te volgen. Kunst ontleent haar inspiratie mede aan verwondering over het mysterie, dat onder de oppervlakte van de zichtbare werkelijkheid schuilgaat. In wat we Joodse kunst noemen, werken Israëls traditie, cultuur en geschiedenis op herkenbare wijze door. In dit rijk geïllustreerde boek toont de Joodse kunstenaar en publicist Marcus van Loopik op persoonlijke wijze, in woord en beeld, hoe Bijbelse verhalen hem als mens in zijn leven hebben geraakt en verrijkt. In toelichtingen bij de afgebeelde kunstwerken verschaft dit boek de lezer inzicht in de vaak geheel eigen symboliek van de Joodse traditie. Iedere afbeelding die in dit boek is opgenomen gaat daarom vergezeld van een korte verklaring. De begeleidende toelichtingen laten zien hoe Bijbelse teksten ons door de geschiedenis heen steeds opnieuw kracht en inzicht kunnen schenken. De taal van het beeld aanvaardt meerduidigheid en verschil van mening. Met name dit maakt een picturale benadering van Bijbelse teksten en ideeën geschikt voor interreligieuze dialoog. Hardcover, €34,95. Lees meer 

GROENE SYMBOLIEK – Peter van Asselt en Hanneke Maassen, Groene symboliek, schikkingen bij levensthema’s. Utrecht: Kokboekencentrum, 2025. Een prachtig en praktisch koffietafelboek met bloemschikkingen bij levensthema’s. In Groene symboliek laten bloemstylisten Peter van Asselt en Hanneke Maassen zien hoe je levensthema’s als verlies, hoop en vrede kunt vormgeven met natuurlijke en duurzame materialen. Lezers worden gestimuleerd om zelf aan de slag te gaan met het maken van mooie bloemstukken. Ze kunnen daarbij terugvallen op de omschrijvingen van alle arrangementen achter in het boek en op de detailfoto’s. Naast mooie beelden bevat het boek ook inspirerende teksten bij de gemaakte stukken. Een prachtig boek vol zingeving en voorbeelden om zelf mee aan de slag te gaan. Hardcover, €29,99. Lees meer 

JAN MANKES – Rémon van Gemeren, Jan Mankes. Schilder van tederheid. Zwolle: WBooks, 2025, vierde druk.  Biografie over Jan Mankes. Jan Mankes (1889-1920) werd slechts dertig jaar, maar liet bijna tweehonderd schilderijen na. De afgelopen decennia is de belangstelling voor zijn werk sterk toegenomen, met tal van publicaties en tentoonstellingen. Mankes zonderde zich het liefst af in de natuur en in zijn atelier. Uiterlijk was hij kalm, innerlijk was hij onrustig. Hij was een kunstenaar die uiting wilde geven aan zijn geestelijk leven en daartoe zocht hij naar manieren om dieper door te dringen in de objecten die hij afbeeldde. Zijn werk wordt gekenmerkt door verstilling, verfijning, eenvoud, zuiverheid en melancholie. Rémon van Gemeren volgt Mankes op de voet en geeft tegelijkertijd een scherp en intrigerend beeld van zijn persoonlijkheid en kunstenaarschap. Ook plaatst hij Mankes in de context van zijn omgeving en zijn tijd. Jan Mankes. Schilder van tederheid vertelt een verhaal over een man die de tederheid van het bestaan wilde uitdrukken met behulp van alles wat hij mooi vond, een verhaal over de kracht en de kwetsbaarheid van het leven. Met 42 afbeeldingen. € 29,95. 

TUSSEN HEMEL EN OORLOG – Rozanne de Bruijne  (red.), Tussen hemel en oorlog. Zwolle: Waanders Uitgevers, 2025. Op 20 februari 2025 verschijnt bij Waanders Uitgevers het boek over kunst en religie in het interbellum ter gelegenheid van de tentoonstelling in Museum Catharijneconvent in Utrecht. De spirituele zoektocht van kunstenaars tussen de twee wereldoorlogen, met werken van onder anderen Kandinsky, Toorop en Kollwitz, die betekenis en hoop zochten in een tijd van crisis. Tussen hemel en oorlog neemt je mee in de artistieke zoektocht naar zingeving in de periode tussen twee wereldoorlogen (1918 tot 1939). In deze turbulente tijd boden religie en spiritualiteit inspiratie en houvast aan veel Nederlandse, Belgische en Duitse kunstenaars. Dromend over een nieuwe wereld zochten ze naar betekenis, gemeenschap, essentie en identiteit. Die zoektochten resulteerden in indrukwekkende kunstwerken met ook nu nog herkenbare en relevante thema’s. In veertien hoofdstukken geschreven door verschillende specialisten reis je door het spirituele landschap van het interbellum. 176 pagina’s, paperback, € 29,95 

KUNST ALS INSTRUMENT VOOR DE ZIEL – Annelies Vanwalleghem, Kunst als instrument voor de ziel. Meditatie in West-Europa 1450-1650. Bussum: Uitgeverij Thoth, 2025. Dit boek bekijkt laatmiddeleeuwse en vroegmoderne kunst als een instrument voor de ziel. Kunst als middel, met als doel verlossing. Rond 1500 waren wereldbeeld en zelfperceptie nauw verweven met de Bijbel. Kunst bood bescherming. Wekte gevoelens, gedachten en intenties op die bijdroegen aan het zielenheil. Beelden creëerden een meditatieve matrix om de ziel te onderzoeken en herstellen. Waarin de kijker elk bizar detail kon aftasten, elk laagje betekenis kon afpellen en intens geraakt kon worden door bloed, tranen en liefde. Met oog voor het excentrieke duikt dit boek diep in de intellectuele schoonheid van deze kunst. Het legt onderliggende devotionele mechanismen en hun oorsprong bloot en verkent de absurde, macabere en soms schokkende aspecten ervan. De vloeiende wisselwerking met ruim tweehonderd beelden uit een particuliere kunstcollectie, brengen de lezer uiteindelijk tot de vraag: kan deze vergeten kunst misschien ook mijn ziel verlossen? Gebonden, 224 p. € 34,95 

HET PROTESTANTSE KERKINTERIEUR NA DE REFORMATIE – Marco Blokhuis, Jan Dirk Wassenaar, Het kerkinterieur op de schop. De gevolgen van de Reformatie voor de middeleeuwse kerken in Nederland. Zutphen: Walburg Pers, 2025. Nadat de Reformatie in ons land voet aan de grond had gekregen, werden de kerken gezuiverd van alles wat aan de katholieke eredienst herinnerde. Dat is althans het gangbare beeld. Aan de hand van tal van voorbeelden uit oude stads- en dorpskerken laten de auteurs zien dat toch veel middeleeuwse interieuronderdelen (preekstoelen, koorhekken en orgels) gehandhaafd zijn en dat nieuwe (doophekken, pilaarbanken en tekstborden) eraan zijn toegevoegd. Ook staan de auteurs stil bij verwijderde onderdelen die later weer zijn teruggebracht, zoals doopvonten, muurschilderingen en nissen. Met speciale aandacht voor het vroegste protestantse zilveren avondmaalsgerei biedt Het kerkinterieur op de schop een fraai overzicht van de interieurs van protestantse kerken en het gebruik ervan – met nadruk op de periode van 1572 tot halverwege de zeventiende eeuw. €34,99. Lees meer 

DE VERBEELDING VAN GELOOF IN DE 16^e TOT 19^e EEUW – Peter van Dael, Reformatie, revolutie, restauratie. Geloof verbeeld in de 16-19e eeuw. Zutphen: Walburg Pers, 2025. Wie op zoek is naar de eigen identiteit kan ook het christelijke verleden niet verloochenen. Dit boek tracht deze geschiedenis onder ogen te brengen. Het behandelt het ‘hoe’ (stijlgeschiedenis) en het ‘wat’ (iconografie) van voorstellingen uit eeuwen die in het teken staan van reformatie, revolutie en restauratie. In de zestiende eeuw gaan met de Reformatie de katholieke kerk en protestantse kerken eigen wegen. De Franse Revolutie (1789-1799) betekent een nieuwe breuk. Er ontstaat een seculiere samenleving, de godsdienstige overtuiging wordt voortaan gezien als een persoonlijke aangelegenheid. Na de Revolutie treedt een restauratieperiode in en trachten conservatieve krachten de oude orde te herstellen. Wat betekenen al deze ontwikkelingen voor de verbeelding van het geloof ? Theoloog en kunsthistoricus Peter van Dael gaat in op de verschillen tussen protestantse en katholieke kunst, kijkt naar nieuwe stijlrichtingen die ontstaan met het wegvallen van kerk en hof, behandelt in detail hoe de zelfstandige kunstenaar zich opnieuw laat inspireren door Bijbel en geloof, en hoe de kerk zich via de kunst probeert te revancheren en teruggrijpt op oude motieven. €24,95. Lees meer 

SAMUEL VAN HOOGSTRATEN – David de Witt, Leonore van Sloten,  Samuel van Hoogstraten | De illusionist. Zwolle: WBooks, 2025. Samuel van Hoogstraten (1627-1678), een naam om te onthouden. Van alle leerlingen die Rembrandt onder zijn hoede heeft gehad, is hij de meest succesvolle. In zijn eigen tijd dan. Want na de zeventiende eeuw verloor hij zijn bekendheid bij het grote publiek. En dat terwijl hij een geleerde kunstenaar was die voortdurende experimenteerde met verschillende genres en optische trucs. Op het gebied van illusionisme was hij zelfs een pionier: de 3D-kunstenaar van zijn tijd. Hoog tijd voor een hernieuwde introductie, waarbij je een van Rembrandts beste leerlingen leert kennen. Van Hoogstraten maakte niet alleen indruk met zijn kunst. Hij schreef ook een invloedrijk handboek over het maken van schilderijen, Inleyding tot de hooge schoole der schilderkonst. Daarin gaat het vooral om het schilderen van wat hij ‘de zichtbare wereld’ noemt – schilderen wat je ziet. Generaties kunstenaars zijn ermee opgevoed. Niet onbelangrijk: dit boek beschrijft ook Rembrandts opvattingen over kunst, en is daarmee onze belangrijkste bron over die grote kunstenaar. Hoog tijd voor een hernieuwde introductie. € 29,95. Lees meer

DE ZWOLSE KUNSTENAARSFAMILIE TER BORCH – Marjorie E. Wieseman, Ilona van Tuinen, Michael Klomp en Geertje Havers, Thuis bij Ter Borch, Kunstenaarsfamilie in Zwolle. Een kunstenaarsfamilie herenigd. Zwolle: WBOOKS met Museum De Fundatie, 2025. Vader Gerard ter Borch de Oude, zijn beroemdste telg en naamgenoot Gerard de Jonge, spitsvondige dochter Gesina en andere zoons Harmen en Moses ter Borch. In het boek Thuis bij Ter Borch, kunstenaarsfamilie in Zwolle komt het werk van de artistieke familie Ter Borch samen. Het boek verschijnt ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling in Museum de Fundatie, waar de kunstwerken van de familie voor het eerst sinds lange tijd weer worden herenigd, en wel in thuisstad Zwolle. Hardcover, €29,99. Lees meer  

DE PIETERSKERK IN LEIDEN – Ward Hoskens, De Pieterskerk in Leiden 1795 – heden, herinnering en gemeenschap. Zwolle: WBooks, 2025. Dit boek biedt een vernieuwend perspectief op cultureel erfgoed. De Pieterskerk in Leiden wordt door velen gezien als ‘een kerk die geen kerk meer is’. Terwijl het al meer dan vijftig jaar geen religieuze functie meer heeft, domineert die eigenschap dus het beeld dat er van het gebouw bestaat. Er is echter meer continuïteit in de rijke geschiedenis van de Pieterskerk. Niet alleen wat vandaag resteert van de geschiedenis van het gebouw is van belang, maar vooral de ontwikkeling van het monument door de eeuwen heen. De Pieterskerk vervulde altijd al verschillende belangrijke functies in de stad, naast de hoofdfunctie als godshuis: het was een plek waar mensen zich actief tot het verleden konden verhouden, waar zij hun identiteit konden vormgeven, een plek voor plechtige bijeenkomsten en een spil in het dagelijks leven, een ontzagwekkend monument en een praktische gemeenschappelijke ruimte. Een plek met het vermogen om te verbinden en inspireren. Het boek gebruikt dit verleden om een nieuw, uitgebreider perspectief te formuleren op het monument. Auteur Ward Hoskens, werkzaam bij de Stichting Pieterskerk Leiden als conservator, promoveerde onlangs op dit boek. 9789462586710, 288 pagina's, gebonden, € 39,95