ArtWay

Kunstenaars openen onze ogen voor rijkdom en betekenis. Sandra Bowden

Kunstenaars

Faller-Barris, Carola - BM - Patrik Scherrer

Carola Faller-Barris: Eenzame positie

Het verleden ontvluchten

door Patrik Scherrer

Een jonge vrouw met rok, blouse en stevige laarzen aan haar voeten rent doelbewust naar de linker rand van de collage met een uitdrukking van ontzetting op haar gezicht. Haar handen houden de riemen van een rugzak vast, maar verrassend genoegen zitten deze vast aan engelenvleugels op haar rug. Het lijkt alsof ze de vleugels moet vasthouden, zodat ze niet worden afgerukt door datgene waaraan ze probeert te ontkomen. Door te rennen kon ze zich al van het bovenste deel van het kant losmaken, maar de rest blijft hardnekkig vastplakken aan haar linker vleugel en de zool van haar linkerschoen.  

De titel kan slaan op de vrouw, die in haar strijd tegen de aan haar verbonden structuren eenzaam verder probeert te komen. Hij kan echter ook betrekking hebben op het kanten kleedje, erop duidend dat de vrouw eenzaam was in wat achter haar ligt. (De titel is in het Duits Einsame Spitze. Spitze kan zowel ‘top of punt’ als ‘kantwerk’ betekenen)

De langwerpige draden van het garenweefsel suggereren dat dat zij tot nu toe stevig met het kantwerk verbonden is geweest. Het patroon van haar verleden is een bedreiging en gevangenis geworden. De oorspronkelijk perfecte maar starre structuur is haar blijkbaar als een vlieg in een spinnenweb vast gaan houden. Om volgens haar engelennatuur te kunnen leven en handelen moet ze in paniek wegvluchten, al het bekende afritsen en de sprong in het onbekende duister wagen.

De cirkels in het kant doen vermoeden dat haar leven steeds weer in rondjes heeft gedraaid. Had ze het uitbreken wellicht nodig om zich verder te kunnen ontwikkelen? Belemmerd door het kant kon ze haar vleugels niet gebruiken. Maar nu kan ze vluchten en zich losmaken, waardoor ze ook op kan stijgen naar nieuwe sferen. De duisternis kan echter geen antwoord geven op de vraag waar het vluchten haar zal brengen en hoe de nieuwe vrijheid eruit zal zien.  

Maar waar haalt ze de kracht vandaan voor deze bevrijdingsactie, wat geeft haar de vleugels om alles los te laten? Is het het doel dat haar voor ogen staat dat haar het bijna onmogelijke laat volbrengen? De vaste overtuiging dat er een ander leven mogelijk moet zijn? Een leven dat ze in vrijheid zelf vorm kan geven? Misschien heeft ze net als de blinde Bartimeüs Jezus gesmeekt om een nieuw leven en kreeg ze van hem het antwoord: ‘Ga! Uw geloof heeft u gered.’ (Marcus 10:52)

In dat geval kon de vlucht uit het verleden – want het kantwerk staat niet alleen voor het handwerk en de levensstijl van onze voorouders, maar ook voor de structuren en tradities die hun leven vormgaven – niet slagen door eigen inspanning maar, zoals de vleugels aanduiden, door de nauwe verbondenheid met God. De niet loslatende draden laten echter ook zien dat we ons verleden nooit helemaal kunnen afwerpen, dat het altijd deel van ons leven blijft uitmaken en het blijft beïnvloeden. Hoe we daarnaar kijken en mee omgaan wordt door het geloof in Jezus veranderd en gerelativeerd.

Jezus zelf zegt tegen Petrus: ‘Ik verzeker jullie: iedereen die broers of zusters, moeder, vader of kinderen, huis of akkers heeft achtergelaten omwille van mij en het evangelie, zal het honderdvoudige ontvangen: in deze tijd broers en zusters, moeders en kinderen, huizen en akkers, al zal dat gepaard gaan met vervolging, en in de tijd die komt het eeuwige leven. Vele eersten zullen de laatsten zijn en vele laatsten de eersten.’ (Marcus 10:29-31)

Dat is de eenzame positie.

*******

Carola Faller-Barris, Eenzame positie (Einsame Spitze), 2022, acrylverf en collage op papier, 48,3 x 31,7 cm. © VG Bild-Kunst, Bonn 2023.

Deze beeldmeditatie werd eerst in het Duits geschreven door Patrik Scherrer en gepubliceerd als Bildimpuls op 21 januari 2023. Zie https://www.bildimpuls.de/bildimpulsart/einsame-spitze/#void

Carola Faller-Barris (1964) groeide op in het Duitse Freiburg. Ze studeerde aan de Vrije Kunstschool in Stuttgart en kunsteducatie en katholieke theologie in Mainz. Vervolgens gaf zij les in kunst en godsdienst aan een middelbare school. Sinds 2003 werkt ze als freelance kunstenaar. De focus van haar artistieke werk ligt op tekenen, uitgebreid met driedimensionale werken, en draait om thema’s als afbakening en openheid, blijven en vertrekken, dood en transformatie. Aansluitend bij haar vakken kunst en theologie houdt zij zich vooral bezig met mythische en religieuze thema's en de dialoog tussen kunst en religie. https://www.faller-barris.de

Patrik Scherrer is de drijvende kracht achter de Duitse website Bildimpuls. Deze website reikt iedere veertien dagen een ‘beeldimpuls’ of beeldmeditatie aan en richt zich daarbij op eigentijdse christelijke en religieuze kunst uit Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk. Scherrer studeerde theologie en werkt met geestelijk gehandicapten. Zijn boek Gott in Sicht? 33 Impulse zum christlichen Glauben aus der Pinakothek der Moderne verscheen in 2005 bij Schnell & Steiner in Regensburg. Op www.bildimpuls.de is ook veel informatie over kunstenaars, boeken, musea, tentoonstellingen en organisaties te vinden.

ArtWay beeldmeditatie 22 oktober 2023